‘Sertifika ile ev almak çok kolay’ sloganıyla küçük yatırımcının, gayrimenkul projelerine borsada ortak olmasını sağlayan sertifikalar bekleneni vermedi. Küçük yatırımcı kaybetti, kazanan yine inşaatçı oldu.
- ‘Ev almak çok kolay’ sloganıyla 3.37 milyon sertifika piyasaya sürüldü. Dar gelirli, konut projelerinden yararlanacak denildi.
- Ancak inşaat sektörü finansman sıkıntısını çözse de proje değeri borsada eridi. Küçük yatırımcı kaybetti, kazanan inşaatçı oldu.
‘Sertifika ile ev almak çok kolay’ sloganıyla küçük yatırımcının, gayrimenkul projelerine borsada pay senetleri üzerinden ortak olmasını sağlayan gayrimenkul sertifikası bekleneni vermedi. Hükümet projenin, ev almaya gücü yetmeyen dar gelirliye konut projelerinden faydalanma imkânı sunacağını iddia ediyordu.
Ancak Türkiye’nin ilk gayrimenkul sertifikasını alanlar kaybetti. İhraç edilen ilk sertifikanın fiyatı, borsada işlem gördüğünden bu yana yüzde 20.3 geriledi. Fiyatın düşmesi, ilk ihraç edilen tarihte alanların zarar etmesi anlamına geliyor. Fiyat farkına reel enflasyon da eklendiğinde zarar büyüyor.
Sıradan çıktılar
Sermaye Piyasası Kanunu ile 2016’da yenilenen gayrimenkul sertifikası arz tebliği sonrasında Türkiye’nin ilk gayrimenkul sertifikası ihracı olan TOKİ ve Makro İnşaat’ın gelir paylaşımı ortaklık modeli ile İstanbul Başakşehir’de inşa edilen Park Mavera 3 Projesi gerçekleştirildi.
Sertifikanın talep toplama süreci Mart 2017’de gerçekleştirildi. İhracın ilk gününde halka arz fiyatı olan 42.50 TL’nin üzerinde alıcı çıkmazken, sertifika fiyatı bu fiyatın da altına indi. Toplam 3.37 milyon adet sertifika 7 Nisan’da 42.50 liradan işleme başlarken, 10 Nisan’da en yüksek 42.60 seviyesini gördü. Daha sonra düşüşe geçen sertifika bu hafta itibarıyla 33.88 seviyelerine geldi. Buna göre sertifika değerinin beşte biri eridi.
İhraca aracılık eden Vakıf Yatırım Menkul Değerler’in Genel Müdürü Kemal Şahin, halka arz sırasında, 10 firmanın daha halka arz için sırada olduğunu belirtmişti. Ancak başka firmalar tarafından sertifika ihracı yapılmadı.
Barınma hakkı
Barınma hakkını finansallaştıran uygulama, konut sektörünün kapsayamadığı dar gelirli kesimin birikimlerinin de inşaat firmalarının finansmanı için kullanılmasına olanak tanıyor. Borsa İstanbu’un web sitesinde “Gayrimenkul sertifikaları, ihraççılarına sermaye piyasası aracılığıyla finansman seçeneği sunmaktadır. Böylece konut ve işyeri projelerinin inşaatları daha kolay ve hızlı tamamlanabilmektedir” ifadeleri kullanılıyor.
Konutta böyle düşmedi Gayrimenkul sertifikasının tanıtım sayfasında ise “Borçlanmadan strese girmeden nasıl ev sahibi olunur” denilerek sertifika sahibi olmanın ‘avantajları’ örneklendiriliyor. Örnekte kredi çekmek yerine sertifika alan genç bir mimarın 500 bin liralık ev için 100 bin liralık gayrimenkul sertifikası aldığı, proje teslimine kadar yani üç yıl içinde söz konusu konutun diğer sertifikalarını da toplayarak beğendiği evin sahibi olacağı anlatılıyor. Peki 100 bin liralık sertifika alanın parası şimdi ne oldu? 100 bin lira ile 42.50 lira üzerinden 2353 adet sertifika alınıyordu. Son verilere göre 2353 adet sertifika yaklaşık 79 bin 720 lira ediyor. Sertifikayı şimdi satmak istese küçük yatırımcı 20 bin 280 lira zarar edecek. Öyle ki proje daha tamamlanmadan evin değeri yüzde 20 düştü. İnşaat şirketi finansmanını sağladı, küçük yatırımcı zarar etti. Sahibinden.com’um emlak endeksine göre aynı dönemde Başakşehir’de gayrimenkul fiyatları yüzde1.6geriledi. Gayrimenkul sertifikasındaki kayıp bunu 13’e katladı. |
Yorumlar
Yorum Gönder