Ana içeriğe atla

Gayrimenkul Bank!

‘Sertifika ile ev almak çok kolay’ sloganıyla küçük yatırımcının, gayrimenkul projelerine borsada ortak olmasını sağlayan sertifikalar bekleneni vermedi. Küçük yatırımcı kaybetti, kazanan yine inşaatçı oldu.


  • Ev almak çok kolay’ sloganıyla 3.37 milyon sertifika piyasaya sürüldü. Dar gelirli, konut projelerinden yararlanacak denildi. 

  • Ancak inşaat sektörü finansman sıkıntısını çözse de proje değeri borsada eridi. Küçük yatırımcı kaybetti, kazanan inşaatçı oldu.

Sertifika ile ev almak çok kolay’ sloganıyla küçük yatırımcının, gayrimenkul projelerine borsada pay senetleri üzerinden ortak olmasını sağlayan gayrimenkul sertifikası bekleneni vermedi. Hükümet projenin, ev almaya gücü yetmeyen dar gelirliye konut projelerinden faydalanma imkânı sunacağını iddia ediyordu.

Ancak Türkiye’nin ilk gayrimenkul sertifikasını alanlar kaybetti. İhraç edilen ilk sertifikanın fiyatı, borsada işlem gördüğünden bu yana yüzde 20.3 geriledi. Fiyatın düşmesi, ilk ihraç edilen tarihte alanların zarar etmesi anlamına geliyor. Fiyat farkına reel enflasyon da eklendiğinde zarar büyüyor. 

Sıradan çıktılar

Sermaye Piyasası Kanunu ile 2016’da yenilenen gayrimenkul sertifikası arz tebliği sonrasında Türkiye’nin ilk gayrimenkul sertifikası ihracı olan TOKİ ve Makro İnşaat’ın gelir paylaşımı ortaklık modeli ile İstanbul Başakşehir’de inşa edilen Park Mavera 3 Projesi gerçekleştirildi.

Sertifikanın talep toplama süreci Mart 2017’de gerçekleştirildi. İhracın ilk gününde halka arz fiyatı olan 42.50 TL’nin üzerinde alıcı çıkmazken, sertifika fiyatı bu fiyatın da altına indi. Toplam 3.37 milyon adet sertifika 7 Nisan’da 42.50 liradan işleme başlarken, 10 Nisan’da en yüksek 42.60 seviyesini gördü. Daha sonra düşüşe geçen sertifika bu hafta itibarıyla 33.88 seviyelerine geldi. Buna göre sertifika değerinin beşte biri eridi.

İhraca aracılık eden Vakıf Yatırım Menkul Değerler’in Genel Müdürü Kemal Şahin, halka arz sırasında, 10 firmanın daha halka arz için sırada olduğunu belirtmişti. Ancak başka firmalar tarafından sertifika ihracı yapılmadı.

Barınma hakkı
Barınma hakkını finansallaştıran uygulama, konut sektörünün kapsayamadığı dar gelirli kesimin birikimlerinin de inşaat firmalarının finansmanı için kullanılmasına olanak tanıyor. Borsa İstanbu’un web sitesinde “Gayrimenkul sertifikaları, ihraççılarına sermaye piyasası aracılığıyla finansman seçeneği sunmaktadır. Böylece konut ve işyeri projelerinin inşaatları daha kolay ve hızlı tamamlanabilmektedir” ifadeleri kullanılıyor.


Konutta böyle düşmedi
Gayrimenkul sertifikasının tanıtım sayfasında ise “Borçlanmadan strese girmeden nasıl ev sahibi olunur” denilerek sertifika sahibi olmanın ‘avantajları’ örneklendiriliyor. Örnekte kredi çekmek yerine sertifika alan genç bir mimarın 500 bin liralık ev için 100 bin liralık gayrimenkul sertifikası aldığı, proje teslimine kadar yani üç yıl içinde söz konusu konutun diğer sertifikalarını da toplayarak beğendiği evin sahibi olacağı anlatılıyor.

Peki 100 bin liralık sertifika alanın parası şimdi ne oldu? 100 bin lira ile 42.50 lira üzerinden 2353 adet sertifika alınıyordu. Son verilere göre 2353 adet sertifika yaklaşık 79 bin 720 lira ediyor. Sertifikayı şimdi satmak istese küçük yatırımcı 20 bin 280 lira zarar edecek. Öyle ki proje daha tamamlanmadan evin değeri yüzde 20 düştü. İnşaat şirketi finansmanını sağladı, küçük yatırımcı zarar etti. Sahibinden.com’um emlak endeksine göre aynı dönemde Başakşehir’de gayrimenkul fiyatları yüzde1.6geriledi. Gayrimenkul sertifikasındaki kayıp bunu 13’e katladı.






Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.