Ana içeriğe atla

Piyasa Notları: Türkiye'nin iflas riski son 16 ayın zirvesinde

Siyasi belirsizlik ve güvenlik endişeleri ile Türkiye’nin CDS’leri 16 ayın zirvesine çıktı. AKP hayal ettiği gibi Türkiye’yi dünyanın 10 ekonomisi arasına soktu ama iflas riski açısından.


Türkiye’nin beş yıl vadeli borcunu iflasa karşı sigortalamanın maliyeti olan CDS’leri Türkiye ekonomisine ilişkin devam eden endişelerle cuma günü 246.91 puana yükseldi. Kredi Temerrüt Riski (Credit Default Swap- CDS) en son 24 Mart 2014’te 266 puan seviyesine çıkmıştı. Bu yükseliş 2023’te dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olma hayalindeki Türkiye’yi küresel iflas riskinde ilk 10’a soktu. Bloomberg’in hazırladığı küresel iflas riski endeksinde Türkiye 10. sırada yer alıyor. Küresel risk sıralamasında ilk 10, Venezüela, Yunanistan, Ukrayna, Pakistan, Mısır, Kıbrıs, Rusya, Brezilya, Kazakistan ve Türkiye şeklinde.



Ne anlama geliyor?
Ülke risklerini gösteren CDS’ler ekonomik ve siyasi durum ile yakından ilgili. CDS’lerdeki yükseliş yatırımcıların risklerin arttığını gösteriyor. CDS, elinde tahvil gibi finansal araçlar bulunduran bir kişinin, vade sonundaki alacağının belirli bir bedel karşılığında ödenmeme riskini ortadan kaldırıyor. Bu, bir anlamda bir sigortalama işlemi gibi düşünülebilir.

Örneğin Türkiye devlet tahvili alan bir yatırımcı belirli bir maliyeti CDS işlemi yapan kuruluşa ödeyerek ödenmeme riskini bu kuruluşa devrediyor. Bu ödenmeme riski için CDS şirketine ödenen tutara CDS primi deniyor. Her 100 baz CDS puanı için yüzde 1 maliyeti bulunuyor. Türkiye’nin şu anki CDS puanının 246.91 olduğu düşünülürse yatırımcının tahvilini ödenmeme, iflas gibi durumları sigortalatması için yüzde 2.46 oranında bir bedel ödenmesi gerek.

17 Aralık’a benzer
Türkiye’de yükselen terör korkusu ve koalisyon görüşmelerinin bir türlü sonuçlanmaması nedeniyle erken seçim ihtimalinin artması risk algısını tetikliyor. CDS arttığında borsa iniyor, tahvil faizleri de artıyor.

17 Aralık 2013’teki yolsuzluk skandalının ardından Türkiye’de CDS fiyatları 188 ile başladığı yılı 248 seviyelerinde kapatmıştı. Yani 60 puanlık bir artış görüldü. Geçen hafta da bu seviyelere yaklaştı. Yıl başından bu yana CDS’lerdeki artış ise 63.33 puana ulaştı.

ABD Merkez Bankası’nın faiz artırımına giderek yaklaşması, erken seçim tartışmaları ve artan terör olayları kısa vadede içeride devam edebilecek riskler olarak görünüyor. Fed’in faiz artırımına ilişkin ayak sesleri duyulurken, söz konusu faiz artışı dalgasına içerideki tansiyon ile yakalanma ihtimali piyasalarda stresi artırıyor. Böyle bir durumda CDS oranlarındaki artışlar da sürecek.

Gözler yine koalisyonda
Koalisyon hükümetine ilişkin beklentiler bu hafta da piyasaların merceğinde olacak. Bu akşamki Davutoğlu- Kılıçdaroğlu görüşmesi önem taşıyor. Burada ya koalisyon konusunda somut adımlar atılacak ya da bir erken seçim olasılığı güçlenecek. Erken seçim olasılığının artması halinde dolar/TL tekrar 2.80 eşiğini aşabilir. Faizlerde de çıkış eğilimi sürebilir. Ayrıca cari açık ve TCMB anketi açıklanacak.

Geçen hafta borsa yüzde 1.86 geriledi. 24 ayar külçe altın 98.15, Cumhuriyet altını 664 liraya çıktı. Dolar yüzde 1’e yakın yükseldi.

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ekonomi/341485/Kuresel_iflas_riskinde_ilk_ondayiz.html 





 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.