Siyasi belirsizliğe TCMB’nin belirsiz para politikası da eklenince dolar/TL 2.9005’e kadar yükseldi. Merkez daha önce de dolaylı müdahaleyle kuru düşürmeye çalışmış, bu işe yaramayınca faizi yüzde 10’a çıkarmak zorunda kalmıştı
Siyasi belirsizlik ve erken seçim edişeleriyle günlerdir rekor üstüne rekor kıran Dolar/TL, Merkez Bankası’nın (TCMB) kısa vadeli faizleri sabit tutması ardından yükselişini sürdürerek tarihi zirve olan 2.9005’e kadar yükseldi. Son aylarda ağırlıklı olarak siyasi gelişmelere göre yön bulan yurtiçi piyasalar, dün de Ankara’dan gelecek haberlere ve Merkez’in faiz kararına kilitlendi.
Para Politikası Kurulu (PPK) öncesi 3.02 seviyesinde olan sepet bazında TL tarihi zirve olan 3.0486’ya, Avro/TL ise 3.2025’e kadar yükseldi. Avro 3,2010 TL’den günü tamamladı.
Merkez, bu ayki PPK’de faizleri değiştirmedi. Böylece 1 haftalık repo faizi yüzde 7.50 seviyesinde kalırken, faiz koridorunun alt bandı yüzde 7.25’te kaldı. Koridorun üst bandı ise yüzde 10.75’te sabit bırakıldı. Her ne kadar tahminler ağırlıklı olarak faizlerin sabit tutulması yönünde olsa da piyasada kurdaki sert yükselişi durdurmak adına TCMB'nin bir adım atacağına dair beklenti oluşurken, bu beklentinin karşılanmaması kurda sert harekete neden oldu. Merkez, faiz artırımından kaçınarak yine kura dolaylı müdahale edeceğini açıkladı. Gerekli görülen süre boyunca daha sıkı bir likidite politikası uygulanmasına karar verdi.
Banka akşam saatlerinde ise günlük döviz satım ihalelerinde, bir gün önceden belirlediği minimum satış tutarını 30 milyon dolara kadar artırma kararını “70 milyon dolara kadar artırma” şeklinde değiştirdiğini açıkladı. TCMB bugün için minimum tutarı ise 0 olarak belirledi.
Belini kıramadı
Gezi Parkı sonrası dolaylı müdahale ile dolardaki yükselişin önüne geçemeyen Merkez, Ocak 2014’te geç bir müdahale ile faizi yüzde 10’a çıkarmak zorunda kalmıştı. Ağustos 2013’te dolar kuru 2 liranın üzerine çıktığında, Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, “Biz buradayız ve güçlüyüz. Doların belini kıracağız. Faiz artırmadan lirayı güçlendireceğiz” demişti. Hatta 2013 sonu için 1.93’lük kur tahmininde bulunmuştu. Ancak dolar rekorlar kırmaya devam edince faizi artırmak durumunda kalmıştı. Hükümet kanadından o tarihten bu yana aralıklı olarak faiz baskısı sürüyor. Merkez’in bağımsızlığı ile ilgili endişeler artıyor. Bunlar göz önüne alındığında, siyasi belirsizlik ile ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artıracağı endişeleri de düşünülürse dolardaki yükseliş sürecek.
Baskıya devam
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise Türkiye-Sırbistan-Bosna Hersek Üçlü Ticaret Komitesi toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlarken “Doların değer kazanması tamamen spekülatif, birilerinin aradaki hareketlerden menfaat sağlamasından başka bir şey değil. Faiz artırılmalı diye ekonomi adına ahkam kesmek Türkiye’ye iyilik değildir. Sağlıklı bir şekilde seçime gideceğiz, bundan kriz beklemek iyi niyetli değildir” ifadelerini kullandı. Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun Danışmanı Emine Nur Gunay da TCMB’nin faizi sabit tutması gerektiğini söyledi.
Borsada ‘güzel’
yükseliş kısa sürdü
Borsada önceki gün kapanışa doğru gerçekleşen hızlı yükseliş dün yerini yeniden düşüşe bıraktı. Güne 494 puan düşüşle başlayan endeks, yüzde 1.25 ekside kapandı.
Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun MHP ile yürütülen koalisyon müzakereleri ile ilgili yapacağı açıklamadan önce borsadaki üç dakikalık yükseliş dikkat çekmişti. Borsa İstanbul, Çalışma Bakanı Faruk Çelik’in ‘Başbakan çok güzel açıklamalar yapacak’ sözlerinin ardından yüzde 1.2 artarak kayıplarının büyük kısmını geri vermiş ve yüzde 0.50 ekside kapanmıştı.CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, Çelik’in beyanatı ile borsa ve döviz piyasaları için açıkça manipülasyon suçu işlediğini belirterek, “Derhal soruşturma başlatılmalı. Bakanın yaptığı açıklamayla Vadeli İşlemler Borsasında Vadeli Endeks Kontratlarında da ciddi dalgalanmalar oldu” dedi.
Kalıcı iyileşme sağlamaz
Merkez, ayrıca küresel para politikalarının normalleşme sürecinde izleyeceği yol haritasını açıkladı. TCMB sadeleştirme adımlarını üç ana başlık altında toplarken bu başlıklar, TL likidite yönetimi çerçevesi ve sadeleşme adımları, döviz likiditesi önlemleri, finansal istikrarı destekleyici önlemler olarak belirlendi.
TCMB’nin daha sıkı bir para politikası uygulanacağını belirtmesi ve yol haritasını açıklamasına karşın, bununla ilgili detay vermemesi de TL’deki baskının sürmesine neden oldu.
ALB Forex Araştırma Uzmanı Enver Erkan, gazetemize yaptığı değerlendirmede, bankanın yayımladığı yol haritasının yeterince açık olmadığını, Merkez’in yine yorumlanması, açıklanması zor bir iletişim yöntemi seçtiğini söyledi.
Lira zayıflayacak
Erkan, şöyle devam etti: “Standart hamleler yine devam edecek. Yani Merkez Bankası yine döviz satacak, döviz depolarıyla ilgili düzenlemeler yapacak, TL zorunlu karşılıklara daha fazla faiz ödeyecek. TL ve döviz likiditesini ayarlamaya yönelik müdahaleler devam edecek. Yabancı para zorunlu karşılıklara da Fed’in politika faizinin üst bandı kadar ödeme yapılacak. Bu tarz hamlelere alışığız, her şeyden önce piyasa alışık. Ve döviz likiditesi önlemlerinin kalıcı bir iyileşme yaratmadığını, hatta kuru daha yukarı seviyelere doğru götürdüğünü hatırlamak için çok gerilere gitmeye gerek yok. TL’nin değerini koruyabilmek için şu iki şarttan birini sağlamak gerekiyor; ya iyi bir hikayemiz olacak, ki bu ihtimal son politik belirsizlikle beraber ortadan kalkmış durumdadır, ya da benzer ligdeki ekonomilerden daha fazla faiz vermek olacak.”
Credit Agricole dün yayımlanan raporunda ise Türk Lirası’nın dolar karşısında eylül sonu itibariyle 3 seviyesine zayıflayabileceği tahmininde bulundu. Merkez Bankası’ndan bir yetkili, Reuters’a yaptığı açıklamada, Merkez’in yol haritası ile ilgili ayrıntılı bilginin bugün ekonomistler toplantısında verileceğini söyledi.
Yorumlar
Yorum Gönder