Ana içeriğe atla

Piyasa Notları: AKP büyümeye doping peşinde

Yüksek büyüme oranlarını yavaşlayan tüketim nedeniyle yakalayamayan AKP, seçim öncesi taksit sınırını gevşeterek ekonomiyi canlandırmayı amaçlıyor.


Kredi kartı ve tüketici kredilerinde taksit sınırının gevşetilmesi gündemde. Açıklama geçen hafta Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben’den geldi. Akben, konunun Finansal İstikrar Komitesi toplantısında gündeme geldiğini, taksit sınırının esnetilmesi üzerinde çalıştıklarını söyledi.

BDDK tüketici borçlarını kısma amacıyla 2014 başında kredi kartlarına ve tüketici kredilerine taksit sınırlaması getirmişti. Beyaz eşya, mobilya, giyim, ayakkabıda taksit imkânı 6 ila 9 aydı. Elektronikte, cep telefonunda taksit kalkmıştı. Tüketici kredilerinde vade de 36 ay ile sınırlanmıştı.


Tehlikeli oyun
Seçim öncesi taksit sınırlamasının esnetilmesinin gündeme gelmesi, tüketimi ve dolayısıyla büyümeyi canlandırma adımı olarak değerlendiriliyor. Ancak uluslararası kuruluşlara göre tüketim odaklı büyümeye tekrar dönülmesi tehlikeli. Zayıflayan büyüme dolayısıyla en büyük oy kaynağı olan küçük işletmelerin zor durumda olması AKP’yi tehlikeli bir oyuna itiyor. BDDK’nin yayımladığı verilere göre, taksit sınırlamasının yürürlüğe girdiği 2014 başında bireysel kredi kartlarıyla gerçekleştirilen taksitli harcama tutarı 47.4 milyar lira düzeyindeydi. Bu rakam 21 Ağustos’ta 34.5 milyar liraya indi. Buna göre taksit sınırlaması taksitle gerçekleştirilen bireysel kredi kartı harcamalarını 12.9 milyar lira yani yüzde 27 azaldı. Yine aynı şekilde bireysel kredi kartı harcamaları toplamı 2014 başında 83.4 milyar lira iken, 21 Ağustos’ta 74.5 milyar liraya geriledi. Bireysel kredi kartı harcamaları yakslaşık 20 ayda 8.9 milyar lira azalış gösterdi.



Esnafın borcu arttı
Azalan harcamalar ise işletmeleri vurdu. Daralan talep başta esnafın olmak üzere kuyumculardan, mobilyacılara ve elektronikçilere farklı sektörlerin tepkisine yol açtı. Bankalar ise ticari kredilere yöneldi. Taksitli ticari krediler 128.5 milyar liradan 196.9 milyar liraya çıkarken, takipteki taksitli ticari krediler 3.9 milyar liradan 6.2 milyar liraya yükseldi. Tasfiye olunacak tasitli ticari krediler geçen yılın başına göre yüzde 59 arttı. Yılın ilk yedi ayında protestolu senet tutarı 5.3 milyar liraya yükselirken, parasal tutarı 15.4 milyar TL’yi bulan 424 bin adet çek için de karşılıksız işlemi yapıldı.
BDDK Başkanı Akben göreve ilk geldiğinde “Yeni Türkiye sürecinde devlet politikaları ile uyumlu olarak sektör de yeni bir politika içine girecek” demişti. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın büyümeyi canlandırmak için Merkez Bankası’na yaptığı faiz indirimi baskısı sürerken, geçen yıl Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’a, “Bana Merkez Bankası’ndan değil, Hamamönü’nden haber ver” sözleri ise hâlâ akıllarda.

Milli gelir tüketimle büyüdü
2004-2005’teki yüksek büyüme oranları genişleyen kredi talebine paralel iç talebe dayanarak gerçekleştirildi. Türkiye 2004’te yüzde 9.4 büyürken, yerleşik hanehalklarının tüketimi yüzde 11 arttı. 2005’teki 8.4’lük büyüme, yüzde 7.9’luk tüketim artışıyla karşılandı.Geçen yıl ise hanehalklarının tüketimi yüzde 1.3 artarken, Türkiye sadece yüzde 2.9 büyüyebildi. Büyüme dört çeyrektir yüzde 3’ün altında seyrediyor. Yılın ilk çeyreğinde büyüme yüzde 2.3’te kaldı.

Gelecek hafta dış ticaret açığı, imalat, ihracat ve enflasyon verileri açıklanacak. Siyasi belirsizlikle yapısal reformların gecikmesi beklenen ortamda verilerin seyri önem taşıyor. Kur artışı nedeniyle ihracat ve enflasyonun olumsuz etkilenmesi beklenirken, Türkiye için yıllık büyüme tahmini yüzde 2.5’e kadar geriledi.
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ekonomi/355741/AKP_buyumeye_doping_pesinde.html




Etiketler:

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle
Yorum Gönder
Devamı

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy
Yorum Gönder
Devamı

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre
Yorum Gönder
Devamı

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.
Yorum Gönder
Devamı