Ana içeriğe atla

Yabancı yatırımcı 'işine baktı', gitti

AKP, ‘İşinize bakın kriz yok’ söylemiyle piyasaları yatıştırmaya çalışsa da seçimlerden beri Türkiye’den 2.7 milyar dolar kaçtı



AKP’li çevreler Türkiye’de kriz olmadığını iddia etse de Türkiye’den sermaye kaçışı da uluslararası kurumların uyarıları da sürüyor. Kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor’s’un (S&P) ardından, Moody’s de Türkiye’deki siyasi belirsizliklere dikkat çekerek not indirimi uyarısı yaptı.

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, geçen hafta “Türkiye’ye kriz gelmez işinize bakın” demişti. Ancak yabancı yatırımcı bu söylemi güvenilir bulmuyor. Yüksek döviz borçları ve sıcak paraya bağımlık gibi nedenlerle dünyanın en kırılgan ekonomilerinden biri olarak gösterilen Türkiye’de, siyasi belirsizlik ve terör endişeleri yabancıların Türkiye piyasalarından çıkıp daha güvenli ülkelere yönelmesine neden oluyor. Hazirandaki seçimlerden bu yana Türkiye piyasalarından 2 milyar 767 milyon dolar kaçtı. Hisse senetleri piyasasından kur farkından arındırılmış net 805 milyon dolar, devlet tahvillerinden ise 1 milyar 962 milyon dolar çıkış oldu.



Yatırımcı kaçışının erken seçim ihtimalinin yükseldiği son haftalarda yükselmesi dikkati çekiyor. Merkez Bankası verilerine göre yabancıların devlet iç borçlanma senedi (DİBS) portföyü 21 Ağustos haftasında bir önceki haftaya göre net 266.8 milyon dolar azaldı. Hisse portföyü aynı dönemde net 248.1 milyon dolar azalış gösterdi. DİBS stoku 21 Ağustos haftası itibarıyla 33 milyar 275 dolar oldu. Hisse senedi stoku ise 41 milyar 929 milyon dolara geriledi. Verilere göre, seçimlerden önce 5 Haziran itibarıyla DİBS stoku 40 milyar 61 milyon dolar, hisse senedi stoku 51 milyar 231 milyon dolardı.

Sermaye gelmiyor
Artan siyasi belirsizlikler doğrudan yabancı yatırımlar da azaldı. Merkez Bankası verilerine göre yılın ilk altı ayında Türkiye’ye 4 milyar 356 milyon dolarlık doğrudan yabancı yatırım yapıldı. Geçen yılın aynı döneminde 5 milyar 289 milyon dolarlık doğrudan yabancı yatırım gelmişti. Buna göre bir yılda yatırım girişi 933 milyon dolar azaldı.

Öte yandan bu yıl Türkiye’ye 12 milyar dolarlık yabancı yatırım girişi bekleniyordu. Ancak ilk altı ayda bu hedefin yarısına ulaşılamadı. Uluslararası Yatırımcılar Derneği YASED’in 2023 yılı için 40 milyar dolar doğrudan yabancı sermaye girişi hedefi bulunuyor.Yılbaşından bu yana ise devlet tahvillerinden net 4 milyar 778 milyon dolar, hisse senetlerinden 868 milyon dolar çıkış gerçekleşti. Toplamda 5 milyar 646 milyon dolar Türkiye piyasalarını terk etti.

Moody’s’ten not uyarısı
Moody’s, erken seçimin Türkiye’nin kredi notunu olumsuz etkileyeceğine dikkat çekti. Kurum, dünkü değerlendirmesinde, uzayan siyasi belirsizlik döneminin dış kırılganlıkları azaltacak, yatırımcı güvenini artıracak ve büyümeyi hızlandıracak politikaların uygulanmasını geciktireceğini vurguladı. Moody’s “Türkiye’nin jeopolitik riskleri artıyor. Politika alanında adım atılamaması finansal istikrarsızlığa neden olabilir. Dış şok riskini güçlendirebilir. Türkiye’deki siyasi çalkantı ve küresel piyasalardaki oynaklıktan iç talep ve yatırımlar etkileniyor. Seçimlerde etkin bir hükümet ortaya çıkmazsa Türkiye’nin yatırımcı güvenini artırma ve muhafaza etme becerisi etkilenecek, Türkiye’nin kredi itibarı üzerinde baskı artacak” diye konuştu.






 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.