Ana içeriğe atla

Piyasa Notları: Piyasada geçici bahar

Seçim sonuçları, reformlar hızla yapılacak beklentisiyle doları 2.76’nın altına çekse de Başkanlık sisteminin yeniden masaya gelme ihtimali yeni dalgalanmalara yol açabilir




Siyasi belirsizliğin hafiflemesi ve tek parti hükümetiyle reformların hızlı bir şekilde gerçekleştirilebileceği beklentisiyle piyasalar seçim sonuçlarını olumlu algıladı. Dolar/TL ilk tepki olarak Asya piyasalarında sert düşüş yaşayarak 2.8338 seviyesine indikten sonra Türkiye piyasalarında da düşüşle açıldı.

Güne 2.8250 ile başlayan dolar/TL, 2.76’nın altına kadar indi. Dolar daha sonra tekrardan 2.81’li seviyelere geldi. Kur geçen haftayı 2.9155’ten kapatmıştı. Avro/TL ise sabah saatlerinde 3.05 seviyesine indi. Buna göre TL, dolar ve Avro karşısında yüzde 5 varan değerlenme yaşadı, BIST 100 endeksi de güne yüzde 5’in üzerinde yükselişle başladı.

Hükümetin hızlı bir şekilde kurulabilecek olması piyasalar açısından reformların hayata geçirileceği beklentisini artırırken, önümüzdeki süreç ve başkanlık tartışmaları yeni dalgalanmalara yol açabilir. Yine de AKP’nin Anayasa’yı değiştirecek çoğunluğa sahip olmaması ilk etapta olumlu karşılandı. Diğer yandan 7 Haziran seçimlerinden farklı olarak piyasaların AKP içinde en güvendiği isim Ali Babacan’ın tekrar partiden aday gösterilmesi de ekonominin dümenine yeniden Babacan’ın geçeceği ve dolayısıyla ekonomi yönetiminde istikrar olacağı beklentisini de artırmış olabilir.

Kritik dönemeç
Başkanlık tartışmalarıyla başlayıp 7 Haziran seçimleriyle birlikte devam eden siyasi belirsizlik ortamının en önemli sonucu yapısal reformlarda kendini gösterdi. Büyümeden ihracata makroekonomik veriler aşağı yönlü revize edilirken, enflasyon yükseldi, banka ve reel sektörün riski arttı. Tüketici güveni eridi, sermaye kaçışı hızlandı. Türk Lirası ise tüm bu gelişmelerden ağır darbe aldı. 5 Haziran’da dolar/TL 2.6730 seviyesindeyken seçim ertesinde 2.7560’a yükseldi. Erken seçim endişelerinin etkisi ise ağır oldu. Dolar en son 3.0738 TL ile rekor kırmıştı. Bu nedenle ekonomide yatırımcının güvenini artıracak yeni adımların hızlı şekilde atılması şart.

Hukukun üstünlüğü
Uluslararası yatırımcılara göre Türkiye ekonomisinin önündeki kritik eşik yapısal reformlarının bir an önce hayata geçirilmesi ve hukukun üstünlüğü konusunda güven verici adımlar atılması. Ancak bundan önceki AKP hükümetlerinde, özellikle dış fonların azalmaya başladığı 2007’den sonra, gerek ekonomik gerekse hukuki anlamda ilerleme sağlanamadı.

Merkez’in bağımsızlığı
Bunun yanı sıra Fed’in faizleri artıracağı bir dönemde AKP’nin ‘düşük faiz’ baskısı altındaki Merkez Bankası’nın bağımsız hareket edip etmemesi de piyasalar açısından belirleyici olacak. Diğer yandan kredi derecelendirme kuruluşu S&P cuma günü Türkiye ile ilgili not değerlendirmesini açıklayacak. Seçim sonrası yapılacak bu ilk değerlendirme piyasalar açısından önem taşıyor. S&P ağustosta yayımladığı Türkiye raporunda, Türkiye’nin erken seçime gitmesinin önemli riskler barındırdığına dikkat çekerek, Türkiye’nin 2015 sonuna kadar istikrarlı bir hükümeti yeniden elde edemeyeceğine işaret etmişti.


Bankalar da sınıfta kaldı
7 Haziran ile benzer sonuçlar bekleyen analistler de anket şirketleri gibi sınıfta kaldı. Seçimden sürpriz bir şekilde AKP’nin tek başına iktidara gelmesi başkanlık sisteminin yeniden masaya konacağı endişelerini de beraberinde getirebilir. Son iki yıldır 4 seçim geçiren Türkiye’de siyasi belirsizlik ortamının sona ermesinin elzem olduğuna dikkat çeken analistler, en piyasa dostu sonucun ise AKP-CHP koalisyonu olduğunu düşünüyordu.
Bankaların yatırımcılar için hazırladığı seçim senaryoları şöyleydi:

* Commerzbank: AKP-CHP koalisyonunun kurulacak.

* Morgan Stanley: AKP-MHP koalisyonu, AKP-CHP koalisyonu kadar piyasa dostu olmaz.

* UBS: Koalisyon kurulursa bu senaryoda önemli reformların uygulanma ihtimali çok yüksek.

* Goldman Sachs: Ekonomistlerimiz makro belirsizliklerin devamıyla birlikte dolar/TL’nin 3.50’nin üzerine çıkmasını bekliyor.

* Nomura: Seçimler bir koalisyon hükümetinin oluşmasına neden olabilir. Piyasada yükseliş bekliyoruz.

* Danske Bank: En olası senaryo AKP ile bir koalisyon ya da yeni bir seçim. Koalisyon piyasa dostu olabilir ve Türk varlıklarını destekleyebilir.






 




Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.