Ana içeriğe atla

Piyasalara uçak düştü

Türkiye piyasalarını önce Suriye sınırında düşen uçak, sonra kabine, ardından da Putin’in sert açıklamaları vurdu. Dolar üç kez zıplarken borsada kayıp yüzde 4’ü geçti.


Piyasalar dün en hareketli günlerinden birini yaşadı. Güne Türk jetlerinin Türkiye-Suriye sınırında, sınır ihlalinde bulunan bir Rus uçağını düşürmesi haberiyle başlayan piyasalar, ardından kabine ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Türkiye’ye yönelik sert açıklamalarıyla sarsıldı.
 
Suriye sınırında bir savaş uçağının düşürüldüğü haberi öncesi 2.8460 civarında işlem gören dolar/TL, günün ilk saatlerinde 2.8791’e kadar yükseldi. Borsa İstanbul’da kayıplar yüzde 2’ye ulaştı. Endeks 78 bin 77 seviyesine kadar geriledi.

Babacan etkisi
Piyasalar Ali Babacan’ın kabinede yer almaması sonrasında ise ikinci darbeyi aldı. İlk tepki olarak 2.8845’e kadar yükselen dolar/TL, Mehmet Şimşek'in ekonomiden sorumlu başbakan yardımcılığına getirilmesini olumlu algıladı ve bir miktar geriledi. ALB Forex Araştırma Uzmanı Enver Erkan “Kabine kurulmadan önce genel beklentiler Ali Babacan ve Mehmet Şimşek’in varlığı ve bu kapsamda da ekonomi yönetiminin ciddi bir ekol değişikliğine uğramayacağı şeklindeydi. Mehmet Şimşek kabinede Başbakan Yardımcısı olarak kendine yer buldu, ancak Ali Babacan’ın kabinede yer almıyor olması geçici de olsa piyasalar tarafında bir sürpriz etkisi yarattı ve anlık reaksiyonlara neden oldu” yorumunu yaptı.

Putin darbe vurdu
Öğleden sonra ise Putin’in Rus jetinin düşürülmesinin Rusya’yı “sırtından bıçaklamak” olduğunu ve Rusya-Türkiye ilişkilerinde çok ciddi sonuçlar yaratacağını açıklaması, dolar/TL’nin yeniden yükselmesine neden oldu. Putin’in açıklaması öncesi 2.8670 seviyesinde olan dolar/TL 2.8820’ye kadar yükseldi. Liranın gün içinde değer kaybı yüzde 1’e ulaştı. Dolar kapanışı 2.8610 seviyesinden oldu. Avro/TL de yüzde 1’e yakın düşüşle 3.0440 seviyesinden günü tamamladı.

Borsa İstanbul ise adeta çakıldı. BIST-100 yüzde 4.44 düşüşle 76 bin 205 puana kadar gerileyerek ekim ayı başında gördüğü seviyelere yaklaştı. Borsa en çok bu kadar 7 Haziran seçimlerinin sonrası 8 Haziran sabahı bu kadar düşmüştü. Borsa günü yüzde 4.39 düşüşle tamamladı. Bankacılık endeksi yüzde 4.42 geriledi.




Risk primi zirveyi gördü
Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri Türk jetlerinin Türkiye-Suriye sınırında, sınır ihlalinde bulunan bir Rus uçağını düşürmesi ardından 9 baz puan yükseldi. Türkiye’nin 5 yıl vadeli borcunu iflasa karşı sigortalamanın maliyetini gösteren CDS’ler, Markit verilerine göre beş haftanın zirvesi olan 254 baz puanı gördü.

Tahvil-bono piyasasında ise 2 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 10.49 ile son 1 ayın zirvesini gördü. 10 yıllık tahvil faizi de yüzde 10’un üzerine çıktı.

Güne yüzde 10.39 seviyesinden başlayan 14 Haziran 2017 itfalı iki yıllık gösterge tahvil spot kapanışta ortalama yüzde 10.42 oldu. 12 Mart 2025 itfalı 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi de 9.96 seviyesinden başladığı günü yüzde 10.05’ten kapattı.

Küresel borsalar geriledi
Türkiye’nin Suriye sınırında savaş uçağı düşürülmesi küresel piyasaları da sarstı. Borsalar gerilerken, yatırımcıların güvenli limanlara yönelmesi ile altın ve yen yükseldi.

Rusya’nın Micex endeksi iki ayın en büyük düşüşünü kaydederek yüzde 1.9 değer kaybetti. Avrupa borsaları da yüzde 1-2 arasında düştü.

Londra Borsası’nda FTSE 100 Endeksi 6.221, Frankfurt’ta Dax Endeksi 10.869 ve Fransa’nın CAC-40 Endeksi ise 4.773 puanı gördü.

FTSE 100 yüzde 1.16 düştükten sonra toparlandı. Dax Endeksi yüzde 1.5 ve Cac-40 Endeksi yüzde 2’nin üzerinde geriledi. ABD borsaları da düşüşle açıldı.

Emtia yükseldi
Jeopolitik gerilimin artabileceği endişeleri ile petrolün yanı sıra diğer emtialarda da hızlı yükseliş eğilimi dikkati çekti. Altının ons fiyatı yüzde 0.78 yükselişle 1081.60 dolara çıkarken, yurt içinde altının gram fiyatı dolar/TL’deki yükselişin de etkisiyle yaklaşık yüzde 2 artarak 100 lira seviyelerinde işlem gördü. Bakır yüzde 1’e yakın artışla 2.0883 dolardan, gümüş ise yüzde 1.2 değer kazancıyla 14.30 dolardan alıcı buldu.



 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.