Ana içeriğe atla

Faiz Lobisi Ruble'yi de Çökertmiş


Putin ve Erdoğan’ın siyasi çıkışları ruble ve lirayı vururken bahaneleri de ortak.


Hafta başından bu yana dolar, hem ruble hem de lira karşısında rekor kırarken, iki ülke de piyasaya döviz satışıyla günü kurtardı. Rusya ve Türkiye piyasalarında yaşanan çalkantılarda ortak nokta ise ülke liderlerinin siyasi çıkışları. Petrol fiyatlarındaki düşüşün yanı sıra Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna politikası nedeniyle ülkenin maruz kaldığı ABD-AB yaptırımları, rubleyi haftanın ilk iki günü yüzde 20 çökertti. Dün sabaha yüzde 5.5 kayıpla güne başlayan ruble, piyasaya döviz satışıyla rahatladı. Rubleyi desteklemeye çalışan Rusya Maliye Bakanlığı yaklaşık 7 milyar dolar tutarındaki döviz stokundan satış yaptığını açıkladı. Açıklamanın ardından ruble yüzde 12’ye yakın değer kazandı. Dolar/ruble 61.6 değerine geriledi. Rusya borsası yüzde 18’e yakın yükseldi.

Türkiye’de de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın AB’ye sert çıkışının ardından artan siyasi risklerle Rusya ve Fed’e ilişkin endişeler birleşince liradaki kayıplar üç günde yüzde 6’yı bulmuştu. Önceki gün Merkez Bankası’nın KİT’lerin borçlanmasını karşılayacağını açıklaması ve piyasaya döviz satışını 60 milyon dolara çıkarması sonrası lira da artıya geçti. Serbest piyasada dolar 2.3380 liradan kapandı. Önceki gün Rusya ile iş yapan şirketler öncülüğünde yüzde 4.36 düşen borsa ise Rus piyasasındaki toparlanmayla yüzde 2 artıda kapandı.

Ruble şu an için hafif toparlansa da bu yıl için kaybı ise yüzde 50’nin üzerinde. Bu da ülkenin döviz krizine yaklaştığını gösteriyor. Rusya ekonomisi açısından döviz krizi, yüksek faiz oranları büyümeyi engelleyeceğinden gelecek yıl için daha derin bir resesyon beklentisi anlamına geliyor. İş dünyası için daha fazla belirsizlik ve fonlara daha az erişim demek olan kriz, merkez bankası açısından da “kredibilite krizi” anlamına geliyor. Haberleri çoğunlukla devlet kontrolündeki medya kuruluşlarından izleyen halkta ise panik yönünde belirgin bir işaret görülmüyor.

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Putin’in gerginliği azaltmak için daha fazla adım atması ve Ukrayna’daki soruna son verme amaçlı ateşkese bağlı kalması durumunda yaptırımların kaldırılabileceğini söyledi. Putin ise rubledeki çöküş için spekülatörleri ve Batılı ülkeleri suçladı. Rusya Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Vladimir Chistyukhin, bankanın döviz piyasasında olası manipülasyona ilişkin inceleme başlattığını söyledi. Bu da Gezi olayları sırasında piyasalarda yaşanan oynaklığa dair hükümet kanadından yapılan açıklamalar ve türetilen “faiz lobisi”kavramını akıllara getirdi. Gezi Parkı olayları sırasında yaşanan polis şiddeti nedeniyle borsadan 13 günde 67 milyar TL kaçmış, dolar/TL 2013 yıılının zirvesini görmüştü. Erdoğan da faiz lobisi ve Batılı spekülatörleri suçlamıştı.









Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.