Ana içeriğe atla

"Merkez ateşle oynuyor"

Enflasyon ile faiz arasındaki makas kapandı. Gelecek dönem beklentileri bozuldu. Merkez, buna rağmen faiz indirimlerini sürdürürken Bloomberg risklere dikkat çekti.


Bloomberg News’den Ven Ram, Malezya ve Türkiye merkez bankalarının son dönemdeki uygulamalarını inceledi ve bu merkez bankalarının ateşle oynadığını yazdı. Yazar, ülke ekonomileri toparlanırken, faiz indirimi konusunda alışılmışın dışında aktif olan Malezya ve Türkiye merkez bankalarının sınırlarını test ettiğini belirtti. Peki, Ram’ın riskli olduğuna dikkat çektiği Merkez Bankası uygulamaları neler? Murat Çetinkaya, göreve geldiği günden bu yana hangi adımları attı?

225 baz puan indirim
Ram, Merkez Bankası’nın (TCMB) yeni başkanı Murat Çetinkaya’nın göreve geldiğinden bu yana her toplantıda faiz indirimine gittiğine dikkat çekti.

Murat Çetinkaya 11 Nisan 2016’da TCMB Başkanı oldu. Çetinkaya’nın ilk katıldığı nisan toplantısından beri Merkez, bankalara gecelik verdiği borcun faizi olan koridorun üst bandını art arda altı kez indirdi.

Martta borç verme faizi yüzde 10.50 seviyesindeyken 23 Eylül’de yapılan son indirimle yüzde 8.25’e kadar geriledi. Buna göre Çetinkaya döneminde, borç verme faizi 225 baz puan indirildi. Merkez’in haftalık vadede bankalara borç verme faizini gösteren politika faizi ise 7.50’de bulunuyor.



Enflasyon makası
Enflasyon görünümünün bozulması faiz indirimi önünde bir engel olarak görünüyor. Talepten kaynaklanan bir enflasyon söz konusu olduğunda yüksek faiz, yurttaşı tüketim yerine tasarrufa yönlendiriyor. Bu da enflasyonun düşmesine yardımcı oluyor. Ancak yıllık enflasyon yüzde 8.05 ile Merkez’in yüzde 5 hedefinin oldukça üzerinde. TCMB’nin eylül ayı beklenti anketine göre ise yılsonu tahmini yüzde 8.07. Banka buna rağmen, faiz indirimlerini sürdürüyor. Böylece faizin reel getirisi azalıyor.

Bloomberg yazarı da Türkiye’nin gecelik borç verme faizinin yüzde 8.05’lik enflasyondan 20 baz puan yukarıda olmasının sınırlı derecede reel getiri anlamına geldiğini belirtti.

Getiri eğrisi
Diğer yandan Merkez’in faiz indirimi yaparken getiri eğrisinin yataylığını gözetmesi gerek. Borçlanma araçlarının faiz oranlarıyla vadeleri arasındaki ilişkiyi gösteren eğriye ‘getiri eğrisi’ deniyor. Beş yıllık tahvile göre hesaplanan bu eğrinin yatay olması ise uzun vadeli ve kısa vadeli borçlanma araçlarının faizinin eşit veya birbirine yakın olması demek. Peki, bu ne anlama geliyor?

Merkez, enflasyon ve enflasyon beklentilerini etkilemek için kısa vadeli faizleri kullanabiliyor. Faiz kararı verirken piyasada oluşan uzun vadeli faizlere de bakmak zorunda. Banka uzun vadeli faizlerin gidişatına göre kısa vadeli faizleri değiştirerek enflasyona etki yapma şansına sahip.

Adım atmıyor
Getiri eğrisinin yataylığı kısa veya uzun vadeli borç verirken enflasyonda uzun dönemli değişiklik beklenmediğini gösteriyor.

Türkiye’de ise Merkez Bankası’nın bir hafta vadeli repo faizi 7.5 iken 5 yıllık tahvil faizi 9.00 seviyesinde bulunuyor. Yani getiri eğrisi yatay değil. Böyle bir durum bu kâğıtları alanların uzun vadede enflasyonda artış beklentisi içinde olduklarını ve bu nedenle de uzun vadeli borç vermek için daha yüksek faiz talep ettiklerini gösteriyor. Merkez ise enflasyon beklentilerini değiştirmek için adım atmıyor.

Kur da artış tehlikesi
Merkez Bankası’nın faizi indirdiği nokta olan yüzde 8.25, TL’nin geleceği açısından da olumsuz. ABD Merkez Bankası’nın aralık ayında faizleri artırması durumunda ABD getirileri daha yukarı gidecek. Bu ‘Türkiye gibi cari açık veren ve bu açığı borçlanma ağırlıklı dış finansmanla kapatmaya çalışan ekonomiler arasında yatırımcılar için yüksek faiz verenlerin öne çıkması, iç ve dış riskler arttığında ülkeye döviz girişinin azalması’ anlamına geliyor. Böyle bir ortamda döviz kuruyla risk primi olan CDS’ler de artar.

Ram, bu durumda küresel yatırımcıların Türkiye’de daha yüksek risk primleri talep edebileceğini ve Merkez’in boşa çabaladığını anlayacağını yazdı. Son verilere göre dolar/ TL 2.98, Türkiye’nin 5 yıllık risk primini gösteren CDS’ler 263 puanda seyrediyor.




Yorumlar

  1. Btcturk,Binance,Paribu güvenilir mi değil mi yazlarımız:


    Btcturk güvenilir mi diye merak ediyorsanız tıklayın: btcturk güvenilir mi
    Binance güvenilir mi diye merak ediyorsanız tıklayın: binance güvenilir mi
    Paribu güvenilir mi diye merak ediyorsanız tıklayın: paribu güvenilir mi

    Paribu güvenilir mi diye merak ediyorsanız tıklayın: paribu güvenilir mi

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.