Ana içeriğe atla

Babam sağ olsun


ABD merkezli Peterson Institute’ye göre elde ettikleri servetle dünyada 16. sırada yer alan Türk milyarderlerin neredeyse yarısının zenginlik kaynağı miras.



İş dünyasına adım atan çoğu yeni mezun, genç yöneticinin hayali finansal açıdan yüksek imkânlara sahip olmak. Ancak gençlerin zengin olma hayali kurarken, milyarderlerin zenginlik kaynağının ne olduğunu sorması gerekiyor.

Washington merkezli Peterson Institute for International Economics, dünyadaki milyarderlerin haritasını çıkardı. Kurumun hazırladığı rapora göre mirastan siyasi bağlantılara, girişimcilikten yöneticiliğe ve finansal piyasalara kadar pek çok farklı etkiyle zenginler servetlerine servet katmış. Servetin kaynağı ise ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. Örneğin Rusya’da milyarderler yüzde 64 ile en fazla siyasi ilişkileri sayesinde servet elde etmiş. Türkiye’de ise servetin kaynağı daha çok mirasyedilikten geliyor.

Girişimcilik ikinci
Rapora göre milyarderlerin en fazla olduğu ülke ABD. Ülkedeki milyarder sayısı dünyadaki milyarderlerin yüzde 30.2’sini oluşturuyor. Listede son sırada yer alan ülke ise milyarderleriyle toplamdan binde 1 pay alan Nepal.

Türkiye de milyarderleriyle dünyadan yüzde 1.4 pay almış. Ülkedeki milyarderlerin parasının kaynağı yüzde 45.9 ile en fazla mirasyedilikten geliyor. Servetin kaynağı yüzde 29.2 ile şirket kuruculuğu yani girişimcilik, yüzde 8.3 ile şirket sahibi olma ve yöneticilik, yüzde 8.3 ile siyasi ilişkiler ve yine yüzde 8.3 ile finans sektörü olarak sıralanıyor. Özetle Türkiye’de sosyal hayatta karşımıza çıkan ‘babam sağ olsun’ ifadesi hâlâ geçerli.



Türkler 16. sırada
Araştırmaya dahil olan 67 ülkede milyarderlerin serveti, ortalama olarak yüzde 30.4 ile mirastan, yüzde 27.7 girişimcilikten, yüzde 9.3 yöneticilik ve şirket sahipliğinden, yüzde 11.3 siyasi ilişkilerden ve yüzde 20.3 finans sektöründeki kazançlardan kaynaklanıyor.

Siyasi ilişkileri nedeniyle milyarder olan Türkler, oransal ortalamanın altında kalsa da Türkiye, bu oranla 67 ülke içinde 29. sırada bulunuyor. Türkiye, servetinin kaynağı şirket sahipliği ve yöneticilik olan milyarderler dikkate alındığında 25. sırada. Şirket kurucusu milyarderlere göre 17’nci, finansal kazançlara göre 43, mirasyedilere göre ise 20. sırada. Türk milyarderler dünyadaki milyarderlerin yüzde 1.4’ünü oluştururken, bu oranla Türkiye 67 ülke arasında 16’ncılığa yerleşiyor.

Siyasi ilişkiler devrede
Bazı ülkelerde ise servetin yüzde yüz nedeni siyasi ilişkiler. Bu ülkeler Gürcistan, Romanya, Kazakistan ve Angola. Yeni Zelanda, Nepal, Makao ve Uganda’da ise milyarderlerin servetinin yüzde yüz kaynağı finansal kazanç. Finlandiya ve Kuveyt’te servetin tamamı mirasyedilikten gelirken, Cezayir ve Litvanya’da milyarderler şirket kurucuları. Svaziland ve Tanzanya’da ise şirket sahipleri ve yöneticiler.

Asya’da şirket kurucuları
Çin’de milyarderlerin yüzde 40’ı şirket kurucuları. Mirasyedilerin sayısı ise yüzde 2 ile çok düşük oranlarda. Japonya’da da şirket kurucusu milyarderler yüzde 63 ile öne çıkıyor. Asya’daki genel eğilimden farklı olarak Güney Kore’de mirasyedilerin oranı yüzde 74.4’e çıkıyor. Avrupa’da ise zenginlik kaynağı olarak miras ön planda. Rüya ülke olarak adlandırılan Amerika’da ise servetin kaynağı daha çok finans sektörü ve şirket kuruculuğundan kaynaklanıyor.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.