Ana içeriğe atla

Tepeden tırnağa borç

Geciken yapısal reformlar hem bireysel hem de ticari kredilerde batık miktarını şişirdi. Bankalardaki tasfiye olunacak krediler ocak sonunda 48.5 milyar liraya ulaştı.


Yapısal reformların gecikmesi ve Türkiye’nin giderek üretimden uzaklaşması farklı sektörlerdeki şirketlerden yurttaşa herkesi tepeden tırnağa borç batağına çekti. Enflasyon ve işsizlikte beklentileri aşan artışlar bireysel borç ödemelerine yansırken, ticari kredilerde de yapısal reformlardaki gecikmeler borcu katladı.

71 milyarı geçti
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi verilerine göre bankalardaki toplam tasfiye olunacak krediler Ocak 2016’da 48 milyar 485 milyon 118 bin liraya ulaştı. Haziran 2014’te 31 milyar 868 milyon lira olan bankaların tasfiye olunacak kredilerinin (batık krediler) toplamı, Haziran 2015’te 40 milyar 90 milyon liraya çıktı. Batık krediler 2015 yılını 47 milyar lirayla kapattı. Buna göre bankalardaki ticari, bireysel kredi ve kredi kartı borçlarından oluşan batık miktarı Haziran 2014’ten beri 16.6 milyar lira, son bir ayda ise neredeyse 1.5 milyar lira arttı.

Bankaların borçları devrettiği varlık yönetim şirketlerince tahsil edilemeyen miktar ise son verilere göre 23.2 milyar TL. Buna göre toplam batık krediler 71.7 milyar lirayı buluyor. Varlık yönetim şirketleri yılın ikinci yarısında bankalardan satışların artacağını düşünüyor. Ekonomistler de yapısal reformlar daha fazla geciktiği takdirde, yani yatırımlara ağırlık verilmediği, tüketim ve devlet harcaması odaklı büyüme yerine kaliteli bir büyümeye geçilmediği sürece borçluluk oranının artacağına dikkat çekiyor. Bu da icraları ve şirket iflaslarını beraberinde getirebilir.

Yüzde 36 pay
TBB verilerine göre bankalardaki toplam nakit krediler 1 trilyon 713 milyar 825 bin lira. Batık kredilerin nakit kredilere oranı ise yüzde 2.82.

Borçluluk oranlarına bakıldığında bireyselin ağırlığı dikkat çekiyor. Bireysel kredilerde tasfiye olunacak kredi miktarı 17 milyar 474 milyon 770 bin lira. Bu rakam batık krediler içinde yüzde 36’lık paya denk geliyor. Bankaların bireysel nakit kredi miktarı 388 milyar 247 milyon lira iken, batık kredilerin oranı yüzde 4.5’e ulaşıyor.

Bireysel krediler içinde batık miktarında ise kredi kartları başı çekiyor. Verilere göre batık kredi kartı miktarı toplam batık içinde yüzde 16.6 paya sahip ve 8 milyar lirayı geçiyor. Batık krediler, konutta 569 milyon lira, otomobilde 180.5 milyon lira, diğer kredilerde ise 8.6 milyar lirayı buluyor.


Toptancılar battı
Batığın en fazla olduğu sektör 8.4 milyar lira ile toptan ve perakende ticaret. Toptan ticaret ve komisyonculukla uğraşıp kredi alanlar 5 milyar 20 milyon liralık borcunu ödeyemedi.

Toptan ve perakende ticareti ise inşaat, tekstil ve tarım takip ediyor. İnşaatta batık kredi 4 milyar 899 milyon TL. Tekstilde ise 1 milyar 858 milyon lirayı buluyor. Tarımda 1 milyar 479 milyon liralık batık kredi bulunurken, otel ve restoranlarda batık miktarı 1 milyar 660 milyon liraya ulaşıyor. Elektrik, gaz ve su kaynakları sektöründe ise 1 milyar liralık kredi batık.

Nakit kredilerde batık oranının en fazla olduğu sektörler ise yüzde 3.58 ile inşaat, yüzde 3.48 ile toptan perakende ticaret, yüzde 3.3 ile tekstil, yüzde 2.85 ile turizm ve yüzde 2.41 ile tarım şeklinde sıralanıyor.



 


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.