Ana içeriğe atla

Kanlı Kâr

İş cinayetlerinin yoğunlaştığı sektörlerde kârlılık da yüksek. 2006- 2014 arasında kârlılık oranı en yüksek sektör yüzde 10 ile madencilik.



Türkiye’de artan işsizliğe hükümet tarafından çözüm olarak esnek çalışma gösterilirken, rakamlar iş güvencesinin daha az olduğu, iş kazalarının ve işçi ölümlerinin yüksek olduğu sektörlerde kârlılık oranlarının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Sektörlerde kâr kanla geliyor. AKP esnek çalışmayla hem işsizliği azaltma hem de büyümeye doping peşinde. Bunun maliyetini ise çalışan kesim ödeyecek.

İş güvenliği önlemlerinin yetersiz olması, denetimsizlik ve ihmaller nedeniyle Türkiye’de işçi ölümünün en çok yaşandığı sektörlerde yüksek kâr, düşük maliyetle sağlanıyor. İş cinayetleri inşaat, maden, tarım ve taşımacılık işkollarında; mevsimlik çalışmanın, sendikasız ve güvencesiz çalışma koşullarının hâkim olduğu işkollarında yoğunlaşıyor.

Tarımda artış
Son sekiz yılda madencilik sektörünün kârı tüm sektörler ortalamasının iki katından fazla arttı. Sanayi Bakanlığı’nın Girişimci Bilgi Sistemi verilerine göre 2006-2014 arasında tüm sektörlerde faaliyet kârı yüzde 137 artarken, madencilik sektörünün kârında yüzde 288 artış yaşandı. İnşaat sektörü de yüzde 216 kâr artışı sağladı. Sektörlere göre kârlılık oranlarına bakıldığında 2006-2014 döneminde;

* Ulaştırma ve depolamada faaliyet kârı yüzde 216 arttı.
* Tarım ve ormancılık sektöründe kâr yüzde 447 arttı.
* İmalat sanayinin faaliyeti kârı yüzde 158 artış gösterdi.

Madencilik birinci
Faaliyet kârının brüt satışlara oranına bakıldığında kârlılığı en yüksek sektör madencilik. Madencilik sektörünün 2014 faaliyet kârı 4.2 milyar lira. Kârlılık oranı ise yüzde 10.4.

Tüm sektörlerin ortalama kârlılığına bakıldığında oran yüzde 3.4’te kalıyor. Buna göre, madencilik sektöründe kâr ortalamayı üçe katlıyor.

Tarım ve ormancılık 2.26 milyar lira kâr elde ederken kârlılık oranı yüzde 3.4.

Yüzde 5.7
İmalat sanayiinde kârlılık oranı yüzde 5.7 iken elektrik, gaz ve iklimlendirmede yüzde 1.8, inşaatta yüzde 4.3, toptan, perakende ticarette yüzde 2.3, ulaştırmada yüzde 2.3, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde yüzde 3.8, bilgi ve iletişimde yüzde 8 olarak gerçekleşti.



11 bini aşkın iş cinayeti
2006-2014 arasında en az 11 bin 154 işçi iş kazalarından ve meslek hastalıklarından dolayı hayatını kaybetti. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi verilerine göre 2014’te 1.886 işçi iş kazalarına kurban giderken, inşaat sektöründe 423, madencilik sektöründe 386, tarım ve ormancılıkta 309, taşımacılıkta 138 işçi yaşamını yitirdi. 2013’te yaşamını yitiren 1.235 işçiden 294’ü inşaat, 198’i tarım ve ormancılık, 131’i taşımacılık ve 93’ü madencilik sektöründen. 2012’de 878 işçi hayatını kaybederken inşaat sektöründe en az 279, tarım ve ormancılıkta 90, madencilikte 81 can verdi. 2011’de 1.719 işçi ölümü gerçekleşirken, yaşamını yitiren 167 işçi inşaat ve yol işkolunda çalışıyordu. 2010’da 1454, 2009’da 1171, 2008’de 866, 2007’de 1.044, 2006’da 1601 işçi hayatını kaybetti.





Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle...

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirt...

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre...

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu. ...