Ana içeriğe atla

Piyasa Notları: TL'nin yarısı eridi

Lira, 2016'da yüzde 20.89 düşüşle dolar karşısında en fazla geriliyen para birimi olurken iki yılık düşüş yüzde 51'i geçti. 



Türk Lirası için 2016 yılı zor bir yıl oldu. Geçen yıl dolara karşı en çok kayıp yaşayan gelişen ülke para birimi yüzde 20.89 düşüşle TL olurken, liranın iki yıllık kaybı yüzde 50’yi geçti. TL, iki seçimin olduğu ve siyasi risklerin öne çıktığı 2015’te de yüzde 24 düşmüştü. 2014 sonunda dolar/TL 2.33 seviyesindeydi. Kur, en son cuma günü 3.5287 seviyesinden günü tamamladı. Buna göre iki yılda TL yüzde 51.5 eridi. 

2015’te Türkiye’nin başından geçen iki genel seçim, istikrar endişeleri, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırımı beklentileri, Çin gibi pek çok parametre kuru etkileyen faktörlerdi.

2016’da da yılın başında gelen başbakan değişikliği, 15 Temmuz’da yaşanan darbe girişimi, kredi derecelendirme kuruluşlarının ülkenin kredi notunu düşürmesi ve AB üyeliği ilgili yaşanan gelişmelerin yanında, başkanlık tartışmaları, terör olayları, anayasa değişikliği, OHAL döneminde artan demokrasi kaygıları gibi olumsuz süreçler TL varlıklarını emsallerine oranla daha fazla zayıflattı. TL’yi olumsuz etkileyen dış faktörler yine Fed ve ABD’de başkanlık seçimleri oldu.

Altın kazandırdı
TL, gelişen ülke para birimleri içinde en kötü performansı sergilerken, en çok değer yitiren ikinci para birimi yüzde 19.60 ile Meksika Pezosu oldu. Üçüncü sırada yüzde 18.81 düşüşle Arjantin Pezosu yer aldı.

İç piyasada dolar çok konuşulsa da en çok kazandıran ürün gram altın oldu. 1000 TL’sini altına yatıran yıl sonunda 285 lira kazandı. Dolardaki kazanç 209 lira oldu. Öte yandan TL, Avro karşısında da yüzde 16 geriledi.

Dolar 2017’de de yükselecek
Uzmanlara göre 2017’de de TL varlıkları üzerinde Fed baskısı sürecek. ABD Merkez Bankası aralık ayında, bu yıl için üç faiz artırımı öngördüğünü açıklamıştı. Bu da gelişen ülkelere sermaye akımlarının daha da yavaşlayacağını gösteriyor. Fed politikalarıyla ilgili Donald Trump’ın 20 Ocak’ta başkanlık koltuğuna oturmasıyla birlikte daha net bir görüntü ortaya çıkacak. Avrupa’da ise seçim hareketliliği izlenecek. Fransa ve Almanya’daki genel seçimlerin yanında Avro bölgesinin bütünlüğünü koruyup koruyamayacağı ön planda olacak gelişmeler arasında yer alıyor. Brexit süreci de 2017’de devam edecek.

Referandum süreci
İçeride 2017 yılında referandum süreci ve süren jeopolitik riskler piyasalarda hareketliliği artırıyor. OHAL’in devamı, başkanlık sistemi, referandum tartışmaları, AB ile gerilen ilişkiler, Suriye ile ilgili gelişmeler piyasaları etkileyecek unsurlar olarak öne çıkıyor. Kredi derecelendirme kuruluşlarının kararları da önem taşıyor. Darbe girişiminin ardından Türkiye’nin not görünümünü ‘durağan’dan ’negatif’e çeviren Fitch, ilk not güncelleme tarihini 27 Ocak olarak açıkladı. Fitch, Türkiye’yi yatırım yapılabilir ülke statüsünde tutan tek kredi kuruluşu.



EN KÖTÜ 
SENARYO 3.75 TL
Commerzbank, yılsonu dolar/TL tahminini 3.75 olarak açıkladı. Bankaya göre Merkez Bankası (TCMB) reel faiz oranını kayda değer biçimde pozitif tutamazsa kurda kayda değer bir yukarı yönlü potansiyel var.

Morgan Stanley 2017 yılında doların TL karşısında 3.70 seviyesine yönelmesini bekliyor. Yılın ilk yarısından önce de 3.60 seviyesini öngördü. Morgan Stanley, söz konusu tahminlerin beklenenden hızlı gerçekleşmesi riski olduğu belirtti.

Credit Agricole’a göre 2017 sonunda kur 3.60 seviyesine gelecek. Mart ayı için ise kur tahmini 3.65. Banka TL’nin daha fazla değer kaybetme riski olduğuna da dikkat çekti.

JP Morgan, anayasa referandumu nedeniyle siyasi risklerin arttığına dikkat çekerken Türk lirasının dolar karşısında 2017 yıl sonunda 3.65 seviyesinde olacağını tahmin ediyor. 




Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.