Ana içeriğe atla

Piyasa Notları: TL'ye güven sıfırlandı

Bankalardaki döviz mevduatı bir yılda yüzde 39 artarken, TL mevduatındaki artış yüzde 13’te kaldı. Kurun düşeceğine dair umudu kalmayan dolara koştu.


Ekonomideki kırılganlıklar, siyasi gerginlikler ve Merkez Bankası’nın bağımsızlığı endişeleriyle Türk Lirası’nda değer kaybı artarken bankalardaki döviz mevduatı da yükselişe geçti. Dolar kuru 26 Ocak 2015’te 2.3556 seviyesindeydi. Dün ise 3.01 civarında seyretti. Buna göre dolar/TL son bir yılda yüzde 28 yükseldi. Aynı dönemde Avro kuru 2.6520’ten 3.2546 seviyelerine çıktı. Yani Avro’daki yükseliş yüzde 23 oldu.

Dövize hücum
Kurlardaki yükselişin etkisiyle şirketler de vatandaş da dövize koştu. Merkez Bankası’nın yayımladığı haftalık para ve banka istatistikleri TL’den kaçış eğilimini doğruladı. Son bir yılda bankalardaki toplam döviz mevduatı yüzde 22 artarken, TL cinsi mevduatta artış yüzde 13’te kaldı. Bankalardaki toplam yabancı para mevduatında artış ise yüzde 39’a ulaştı.

Son verilere göre; 15 Ocak itibarıyla bankalarda TL cinsinden toplam 731 milyar 95 milyon 131 bin liralık döviz mevduatı bulunuyor. Bankalardaki yabancı para mevduatı ise aynı tarihte 530 milyar 948 milyon 862 bin liraya ulaştı. TL cinsinden mevduat bir yılda 85 milyar 176 milyon 121 bin lira arttı. Aynı dönemde bankalardaki yabancı para mevduatı 149 milyar 97 milyon 631 bin lira artış gösterdi. Döviz mevduatındaki artış TL mevduatını neredeyse ikiye katladı.

Merkez sorunu
Diğer yandan bankalara yatırılan toplam mevduatın yüzde 42’si yabancı para cinsinden. Toplam mevduat içinde yabancı para cinsinden mevduatın payı azalırken bu, artan güven ve istikrar ortamının bir göstergesi olarak görülüyordu. Şimdi ise tablo tam tersine döndü.

Seçim sonrasında yatırımcılar için en büyük soru işareti Merkez Bankası’nın serbest bir şekilde politika yürütüp yürütemeyeceği üzerineydi. ABD Merkez Bankası (Fed) kararının ardından Merkez’in tutumu bağımsız bir şekilde hareket edemediğini gösterdi. Enflasyon beklentileri yükselirken, gevşek para politikası risk oluşturmaya devam ediyor. Bu da kur ve enflasyonda yukarı yönlü harekete neden oluyor. Kur yükseldikçe de TL’den kaçış hızlanıyor.



Gözler Fed açıklamalarında
Haftanın en önemli gündem maddesi Merkez Bankası’nın bugün açıklayacağı enflasyon raporu olacak. Enflasyonun bu yıl da asgari ücret zammı ve vergi artışları nedeniyle yüzde 7.5 olan Orta Vadeli Plan beklentisinin üzerinde oluşacağı öngörülüyor. Öte yandan Merkez Bankası verilerine göre, 8 Ocak’ta 94.92 milyar dolar olan brüt döviz rezervi 15 Ocak itibarıyla 93.65 milyar dolara geriledi.

Bu hafta küresel piyasalarda ise bu akşam başlayacak ve yarın sona erecek Fed toplantısı izlenecek. Burada Fed’in faizleri mart ayında artırıp artırmayacağına yönelik bazı sinyaller vermesi beklenebilir (şubat ayında toplantı yok). Ancak piyasa beklentileri Fed’in mart ayını pas geçeceği yönünde. Enflasyon ve son işsizlik maaş başvurusu verilerindeki son durum, Fed’in üzerinde durduğu bu iki önemli verinin tahminler doğrultusunda ilerlemediğini göstermekte. Bu açıdan Fed’in gelecek hafta hem bu sorunlara değinmesi, hem de küresel piyasalardaki son dalgalanmaya ilişkin yorumlarda bulunması beklenebilir. Faiz artırımı konusunda ise mart ayına yönelik bir sinyal vermesi düşük bir olasılık.




Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.