Ana içeriğe atla

Fed bitirdi, Japonlar yetişti


Fed'in tahvil alımlarını sonlandırma kararının ardından piyasalar için bol para dönemi sona erdi. Japon Merkez Bankası ise yıllık 60-70 trilyon yenlik alımları yıllık 80 trilyon yene çıkardığını duyurdu.


Geçen hafta piyasaların en önemli gündemi ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikası toplantısıydı. Fed’in Mayıs 2013’te ilk kez dile getirdiği tahvil alımlarını sonlandırma kararı sonunda gerçekleşti. Bu piyasalar için hem bol para döneminin sona erdiği hem de faiz artışına bir adım daha yaklaşıldığı anlamına geliyor. Fed’in faizleri yükseltmesi demek sıcak paranın Türkiye gibi gelişen piyasalardan çıkıp daha güvenilir olan ABD piyasasına yönelmesi demek. Bu nedenle kararla dolar hem gelişmiş hem de gelişen para birimlerine karşı yükseldi, emtia fiyatlarında da gerileme kaydedildi.

Buna karşılık Japonya Merkez Bankası (BOJ) sürpriz bir şekilde ekonomik teşvikleri artıracağını duyurarak ABD’den gelen varlık alımlarının sonlandığı ve ABD ekonomisinin büyümeye devam ettiği yeni dönemde Fed’den ayrışan ilk büyük merkez bankası oldu. BOJ yıllık 60-70 trilyon yenlik alımları yıllık 80 trilyon yene çıkardığını duyurdu. Japon yeni dolar karşısında hızla değer kaybına uğradı. Buna karşılık, gelişmekte olan para birimlerine yönelik risk iştahı da arttı. Japon borsası Nikkei’de kazançlar bir anda yüzde 5’e yaklaştı.
Brezilya ve Rusya faiz artırdı. Brezilya’nın politika faizi yüzde 11.25, Rusya’nın yüzde 9.5 oldu. Avrupa tarafında ise yavaşlama endişeleri devam ederken, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) stres testi sonuçları bankalar öncülüğünde piyasalarda stres yarattı.

Dolar yükseldi, emtia düştü

Sonuçta, uluslararası piyasalarda dolar, bu hafta da Avro ve yene karşı yükselmeye devam etti. Avro/dolar paritesi 1.2510, dolar/yen paritesi 112.25’e geldi. Petrol ve altın fiyatları dolardaki yükselişle birlikte değer kaybetti. Brent ham petrolünün varili 85 dolar; ABD hafif ham petrolünün varili 80.15 dolar, altının onsu ise 1167 dolar düzeyine geriledi.

Büyümede son çeyrek de umutsuz

Türkiye’de ise tüketici güven endeksi, ekimde bir önceki aya göre yüzde 4.9 azalarak 74.0’dan 70.3 değerine düştü. Kapasite kullanımı verileri ise eylülde yüzde 74.4’e geriledi. İki veri de büyüme tarafında gözlenen sıkıntıların son çeyreğe de taşınabileceğini işaret ediyor. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı enflasyon raporunu açıkladı. Rapordaki ilginç nokta, bankanın yüzde 8.9 olan 2014 enflasyon tahmininin Orta Vadeli Program’daki yüzde 9.4’lük orana göre daha düşük olması. Başçı, bu kez de petrol ve gıda fiyatlarında meydana gelen düşüşten umutlu.

Borsa kazandırdı, kur ve faiz geriledi

Cumhuriyet bayramı nedeniyle iç piyasalar geçen hafta bir buçuk gün kapalı kaldı. Haftaya 2.2325 seviyesinden başlayan dolar/TL 31 Ekim akşamı 2.2265’ten kapandı. Avro’nun satış fiyatı yüzde 1.97’lik düşüşle 2.78 liraya geriledi. İngiliz sterlininin satış fiyatı 3.610 liradan 3.5500 liraya geriledi. Fed sonrası dolar/TL ve faiz yükselişe geçerken Japonya Merkez Bankası’nın kararları Türkiye piyasalarına da olumlu yansıdı. 13 Temmuz 2016 itfalı gösterge tahvilin bileşik faizi yüzde 8.83 düzeyinden 8.56’ya indi. Kapalıçarşı’da işlem gören 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı haftalık yüzde 6.08 değer kaybederek 83.40 liraya düştü. Cumhuriyet altınının satış fiyatı yüzde 5.98 düşerek 566 liraya geriledi.

Geçen hafta yatırım araçlarından altın ve döviz yatırımcısına kaybettirirken, borsa kazandırdı. En fazla yükselen hisse Flap Kongre Toplantı oldu. Şirket hisseleri yüzde 30.3 değer kazanırken, onu yüzde 25.64’lük artışla Euro Yatırım Holding hisseleri, yüzde 23.23’lük kazançla da Katmerciler Ekipman hisseleri izledi. Hafta kapanışında en çok değer yitiren hisse ise yüzde 15.63’lük düşüşle Ansa Yatırım Holding oldu. Bu hisseyi yüzde 10.87’lik kayıpla Koza Altın, yüzde 10.22’lik düşüşle de Link Bilgisayar takip etti.

Gözler enflasyon ve Moody's'te 

Türkiye’de enflasyon haftanın temel gündem maddesi. Bugün ekim ayı enflasyon oranları açıklanacak. Doğalgaz ve elektrik fiyatlarına yapılan zamların etkisiyle ekimde enflasyonun yüzde 1.5 civarında olacağını tahmin ediliyor. Enflasyon verileri, gelecek dönemlerde para politikasında olası değişiklikler hakkında ön bilgi verebileceğinden piyasanın yakın takibinde olacak. Enflasyonda beklentilerden yüksek gelebilecek bir veri kur ve faiz tarafında yükselişe yol açabilir. Bunun dışında, petrol fiyatlarındaki düşük seyir de TL’yi desteklemeye devam edebilir. Ancak Fed’in son kararlarından sonra TL’deki düşüş eğiliminin sınırlı kalacağı düşünülüyor. Bu hafta dolar/TL paritesinin 2.19 - 2.24, gösterge tahvilin bileşik faizinin ise yüzde 8.40-8.90 aralığında hareket etmesi bekleniyor.

Diğer yandan kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, 5 Kasım’da İstanbul’da Türkiye ekonomisinin ele alınacağı toplantı yapacak. Toplantıda, Türkiye’nin kamu borcu, Türk bankaları, Türk şirketleri gibi konular ele alınırken, Türkiye’nin kredi notunun geleceğiyle ilgili de ipuçları verilecek. Moody’s Türkiye’nin not görünümünü negatifte tutuyor.

Yurtdışında ise Avrupa Merkez Bankası’nın 6 Kasım’da para politikası toplantısı var. Burada yeni bir karar beklememekle birlikte yapılacak açıklamalar önem taşıyor.










Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.