Ana içeriğe atla

Akla Akla Bitmemiş


Yolsuzluk ve rüşvet skandallarıyla sarsılan Türkiye, kara para aklama konusunda da pek çok ülkeyi geride bıraktı. Küresel Finansal Dürüstlük Örgütü’nün çalışmasına göre 2003- 2012 yılları arasında Türkiye’den 35 milyar 601 milyon dolar yasadışı yollarla yurtdışına çıkarılarak aklandı. Türkiye kara para aklamada 145 ülke arasında 26. sırada yer aldı.





Yolsuzluğa karşı uluslararası duyarlılığı artırmaya yönelik çalışmalar yapan ABD’li Global Financial Integrity’nin (Küresel Finansal Dürüstlük Örgütü - GFI) Aralık 2014’te yayımlanan “Gelişen Ülkelerden Yasa Dışı Sermaye Akımları” raporuna göre, 2003-2012 yılları arasında geçen 10 yıllık süreçte gelişen ülkelerden çıkan yasa dışı sermaye akışı 6.6 trilyon dolara ulaştı. Buna göre bu ülkelerde aklanan para miktarı her yıl yüzde 9.4 arttı. Sadece 2012’de 991.2 trilyon dolar yasa dışı yollarla gelişen ülkelerden çıkıp kayıplara karıştı. 2003’te bu rakam 297.4 milyar dolardı. Özetle yasa  oranla 3 katından fazla arttı.


Yolsuzluk ve rüşvet skandallarıyla sarsılan Türkiye de kara para aklama konusunda pek çok dünya ülkesini geride bıraktı. 10 yıllık süreçte Türkiye’den 35 milyar 601 milyon dolar yasa dışı yollarla yurtdışına çıkarılarak aklandı. Aklanan kara para miktarı da yıllık ortalama 3 milyar 560 milyon dolara ulaştı. Bu rakamla Türkiye kara para aklamada 145 ülke arasında 26. sırada yer aldı. Sıralamada Türkiye’nin altında kalan yani yasa dışı para akışının daha az olduğu ülkelerden bazıları şöyle: Uganda, Angola, Etiyopya, Kuveyt, Kolombiya, Zambiya, Mozambik, Jamaika, Pakistan, Ürdün vs.


Türkiye’den yasa dışı sermaye çıkışı 2003’te 1 milyar 998 milyon dolar iken bu rakam 2007’de 3 milyar 498 milyon dolar, 2009’da 8 milyar 59 milyon dolara çıktı. 2011 yılında ise 10 milyar 71 milyon dolar ile kara para çıkışı had safhaya ulaştı. Buna göre 10 yıllık toplam rakam 35 milyar doları aştı. 17-25 Aralık 2013’te patlak veren yolsuzluk ve rüşvet skandalının yansımaları henüz rakamlara dahil değil.

Kara para aklamada Çin 10 yılda 1 trilyon 252 milyar 419 milyon dolarla ilk sırada yer aldı. Yıllık ortalama 125 milyar 142 milyon dolar aklandı. Çin’i 973 milyar 858 milyon dolarla Rusya izledi. Rusya’dan yıllık ortalama yasa dışı sermaye çıkışı ise 97 milyar 386 milyon dolar oldu. 2000- 2011 yıllarını kapsayan bir önceki raporda da Çin birinciydi. Türkiye aynı raporda 143 ülke içinde 25. sıradaydı.

Rapora göre Asya, gelişmekte olan dünyada kara para aklamada en büyük hacme sahip olmaya devam etti. Son 10 yılda dünya genelinde yasa dışı paranın yüzde 40.3’ü Asya’dan çıkıyor. Asya’yı yüzde 21 oranla Gelişen Avrupa, yüzde 19.9 ile Batı Yarımküre, yüzde 10.8 ile Ortadoğu ve Kuzey Afrika, yüzde 8 ile Sahraaltı Afrika izliyor. Türkiye de Gelişen Avrupa ülkeleri arasında değerlendiriliyor.

107.9 milyar dolara fatura kesilmedi

Türkiye’de faturalandırılmayan ticaret ise 2003-2012 arasında 107 milyar 919 milyon dolara ulaştı. Yüksek faturalandırılan ithalat 35 milyar 373 milyon dolar, yüksek faturalandırılan ihracat ise 72 milyar 546 milyon dolar oldu. Buna göre yasadışı yollarla yurtiçine 72 milyar 546 milyon dolar girerken, yurtdışına 35 milyar 373 milyon dolar çıktı. Türkiye’den yasa dışı yollarla sıcak para çıkışı ise 10 yılda toplam 228 milyon dolar oldu. Yıllık ortalama 23 milyon dolar Türkiye’den çıktı. Yasa dışı yollarla sıcak para çıkışında ilk sırayı ise 286 milyar 321 milyon dolarla Suudi Arabistan aldı.






Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.