Ana içeriğe atla

Yine 'Varlık Barışı': Kara paranın önü bir kez daha açıldı

Dünyada kara paranın önüne geçmek için vergi cennetlerini kayıt altına alan düzenlemeler gündemdeyken Türkiye’de planlanan Varlık Barışı ile kaynağı belirsiz para yurtiçine rahatça girecek.


Kara para aklamanın önünü açtığı için pek çok eleştiriye neden olan ‘varlık barışı’ seçim öncesi yeniden AKP’nin gündeminde. AKP hükümetleri daha önce de yurtdışı varlıkların Türkiye’ye getirilmesi ile ilgili düzenlemelere imza atmıştı. Yeni hazırlanan uygulamayla da parasını yurtdışından getirenlere büyük kolaylık sağlanıyor. 2008 ve 2013’te yapılan Varlık Barışı düzenlemelerinde getirilen para üzerinden yüzde 2 vergi alınıyordu. 2016’da varlıklar yurtdışından ‘sıfır’ vergi ile geldi. Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın açıklamasına göre bu kez vergi oranı biraz artırılarak yüzde 3’e çıkarılacaktı, ancak bundan da vazgeçildiği iddia edildi. 

Dünyada vergi cennetleri kontrol altına alınıp vergi kaçırmanın önüne geçmenin yolları aranırken Türkiye’de tam tersi bir durum söz konusu. Düzenlemeye göre yurtdışında tutulan varlıkların Türkiye’ye getirilmesi durumunda, ‘nereden buldun’ diye sorulmayacak.


Kimlerin parası var?
Yeni düzenlemeyle daha önce de olduğu gibi varlıklarını yurtdışından getirenler hiçbir vergi incelemesine tabi tutulmayacak. Düzenlemeyle ilgili hazırlık, akıllara Panama Papers, Paradise Papers ve Man Adası belgelerini getirdi. Söz konusu belgelerle birlikte Türkiye’nin önde gelen zenginleri ve hükümete yakın isimlerin yurtdışındaki gizli hesapları ortaya çıkmıştı. Bu isimler arasında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım’ın yakınları da bulunuyordu.

Gazetemizin araştırdığı Paradise Papers belgelerinde Başbakan Binali Yıldırım’ın oğullarının Malta’da vergi kolaylıklarından faydalanan şirketleri ortaya çıkmıştı. Belgelere göre Malta’da Binali Yıldırım’ın oğullarının 5, dayısının 2, yeğeninin yöneticisi olduğu 4 şirket bulunuyor. Yıldırım’ın oğulları Bülent ve Erkam’ın Malta’daki şirketleri: Hawke Bay Marine Co Ltd., Black Eagle Marine Co Ltd., South Seas Shipping N.V., Dertel Shipping Limited ve Nova Warrior Limited. Binali Yıldırım söz konusu şirketlerin varlığını kabul etmişti. CHP’nin ortaya çıkardığı Man Adası belgelerinde ise Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın oğlu, kardeşi, dünürü ve eniştesinin offshore hesaplarıyla bağlantılı olduğu iddia edilmişti.

Tekrar kaçırabilecek
Panama Papers ve Paradise Papers araştırmaları dünyada büyük yankı uyandırırken vergi cennetlerinin kontrolünü sağlamak için adım atılmasının da önünü açtı. Geçtiğimiz haftalarda İngiltere’de vergi cennetleriyle ilgili yeni düzenleme gündeme geldi. Buna göre Büyük Britanya’nın denizaşırı topraklarında off-shore şirketi olanlar kayıt altına alınacak. Söz konusu vergi cennetlerinden dünyanın önde gelen zenginlerinin paraları yatıyor. Bu şekilde kara para aklamanın önüne geçilmesi planlanıyor. Bu tartışmalar Türkiye’yi etkilemedi. Vergi cennetlerinin isimleri açıklanmadığı için buralarda off-shore şirket açarak ‘vergiden kaçınanlardan’ vergi alınması bir yana parasını yurtdışından getirene de ‘bu parayı nereden buldun’ diye sorulmayacak. Üstelik bakanın açıklamasına göre para, altın, döviz ve menkul kıymeti kapsayan düzenleme işletmelere yatırılırsa bunun üzerinden vergi ödemeyecek, hatta parayı çekip tekrar yurtdışına çıkarabilecek. Yani İtalya’da olduğu gibi parayı tekrar yurtdışına çıkaramama gibi bir durum söz konusu değil.


KAYITDIŞI VARLIKLA HEP BARIŞILDI
* 2008 Varlık Barışı ile yurtdışından getirilen para yüzde 2 vergiye tabi tutuldu. Yurtiçinden 20.4 milyar lira ve yurtdışından da 27.8 milyar lira olmak üzere toplam 48.2 milyar lira varlık beyan edildi. 1 milyar 600 milyon liralık vergi tahakkuk etti. 1 milyar 69 milyon liralık vergi ödendi.

* 2013 Varlık Barışı ile yurtdışından getirilen para yüzde 2 vergiye tabi tutuldu. 69.8 milyar lira beyan edildi. 1.4 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi ve bu tutarın 209.2 milyon lirası tahsil edildi. Beyan edilip Türkiye’ye getirilip vergisi ödenen tutar 10.5 milyar lirada kaldı.

* Aralık 2016’da yurtdışı varlıkların Türkiye’ye getirilmesiyle ilgili 6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Kanunu çıktı. Ancak getirilen para herhangi bir vergi düzenlemesine tabi olmadığı için bu kanun ‘varlık barışı’ olarak geçmiyor. Bu kanunda getirilen varlıklar için Maliye’ye kayıt bildirim zorunluluğu yoktu. Varlıklarını getiren kaynak göstermeden direkt olarak bankalara yatırabildi.





 

Etiketler:

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle
Yorum Gönder
Devamı

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy
Yorum Gönder
Devamı

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre
Yorum Gönder
Devamı

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.
Yorum Gönder
Devamı