Dünyada kara paranın önüne geçmek için vergi cennetlerini kayıt altına alan düzenlemeler gündemdeyken Türkiye’de planlanan
Varlık Barışı ile kaynağı belirsiz para yurtiçine rahatça girecek.
Kara para aklamanın önünü açtığı için pek çok eleştiriye neden olan
‘varlık barışı’ seçim öncesi yeniden AKP’nin gündeminde. AKP hükümetleri
daha önce de yurtdışı varlıkların Türkiye’ye getirilmesi ile ilgili
düzenlemelere imza atmıştı. Yeni hazırlanan uygulamayla da parasını
yurtdışından getirenlere büyük kolaylık sağlanıyor. 2008 ve 2013’te
yapılan Varlık Barışı düzenlemelerinde getirilen para üzerinden yüzde 2
vergi alınıyordu. 2016’da varlıklar yurtdışından ‘sıfır’ vergi ile
geldi. Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın açıklamasına göre bu kez vergi oranı
biraz artırılarak yüzde 3’e çıkarılacaktı, ancak bundan da vazgeçildiği
iddia edildi.
Dünyada vergi cennetleri kontrol altına alınıp vergi kaçırmanın önüne
geçmenin yolları aranırken Türkiye’de tam tersi bir durum söz konusu.
Düzenlemeye göre yurtdışında tutulan varlıkların Türkiye’ye getirilmesi
durumunda, ‘nereden buldun’ diye sorulmayacak.
Kimlerin parası var?
Yeni düzenlemeyle daha önce de olduğu gibi varlıklarını yurtdışından
getirenler hiçbir vergi incelemesine tabi tutulmayacak. Düzenlemeyle
ilgili hazırlık, akıllara Panama Papers, Paradise Papers ve Man Adası
belgelerini getirdi. Söz konusu belgelerle birlikte Türkiye’nin önde
gelen zenginleri ve hükümete yakın isimlerin yurtdışındaki gizli
hesapları ortaya çıkmıştı. Bu isimler arasında Cumhurbaşkanı Tayyip
Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım’ın yakınları da bulunuyordu.
Gazetemizin araştırdığı Paradise Papers belgelerinde Başbakan Binali
Yıldırım’ın oğullarının Malta’da vergi kolaylıklarından faydalanan
şirketleri ortaya çıkmıştı. Belgelere göre Malta’da Binali Yıldırım’ın
oğullarının 5, dayısının 2, yeğeninin yöneticisi olduğu 4 şirket
bulunuyor. Yıldırım’ın oğulları Bülent ve Erkam’ın Malta’daki
şirketleri: Hawke Bay Marine Co Ltd., Black Eagle Marine Co Ltd., South
Seas Shipping N.V., Dertel Shipping Limited ve Nova Warrior Limited.
Binali Yıldırım söz konusu şirketlerin varlığını kabul etmişti. CHP’nin
ortaya çıkardığı Man Adası belgelerinde ise Cumhurbaşkanı Tayyip
Erdoğan’ın oğlu, kardeşi, dünürü ve eniştesinin offshore hesaplarıyla
bağlantılı olduğu iddia edilmişti.
Tekrar kaçırabilecek
Panama Papers ve Paradise Papers araştırmaları dünyada büyük yankı
uyandırırken vergi cennetlerinin kontrolünü sağlamak için adım
atılmasının da önünü açtı. Geçtiğimiz haftalarda İngiltere’de vergi
cennetleriyle ilgili yeni düzenleme gündeme geldi. Buna göre Büyük
Britanya’nın denizaşırı topraklarında off-shore şirketi olanlar kayıt
altına alınacak. Söz konusu vergi cennetlerinden dünyanın önde gelen
zenginlerinin paraları yatıyor. Bu şekilde kara para aklamanın önüne
geçilmesi planlanıyor. Bu tartışmalar Türkiye’yi etkilemedi. Vergi
cennetlerinin isimleri açıklanmadığı için buralarda off-shore şirket
açarak ‘vergiden kaçınanlardan’ vergi alınması bir yana parasını
yurtdışından getirene de ‘bu parayı nereden buldun’ diye sorulmayacak.
Üstelik bakanın açıklamasına göre para, altın, döviz ve menkul kıymeti
kapsayan düzenleme işletmelere yatırılırsa bunun üzerinden vergi
ödemeyecek, hatta parayı çekip tekrar yurtdışına çıkarabilecek. Yani
İtalya’da olduğu gibi parayı tekrar yurtdışına çıkaramama gibi bir durum
söz konusu değil.
KAYITDIŞI VARLIKLA HEP BARIŞILDI
*
2008 Varlık Barışı ile yurtdışından getirilen para yüzde 2 vergiye tabi
tutuldu. Yurtiçinden 20.4 milyar lira ve yurtdışından da 27.8 milyar
lira olmak üzere toplam 48.2 milyar lira varlık beyan edildi. 1 milyar
600 milyon liralık vergi tahakkuk etti. 1 milyar 69 milyon liralık vergi
ödendi.
* 2013 Varlık Barışı ile yurtdışından getirilen para
yüzde 2 vergiye tabi tutuldu. 69.8 milyar lira beyan edildi. 1.4 milyar
lira vergi tahakkuk ettirildi ve bu tutarın 209.2 milyon lirası tahsil
edildi. Beyan edilip Türkiye’ye getirilip vergisi ödenen tutar 10.5
milyar lirada kaldı.
* Aralık 2016’da yurtdışı varlıkların
Türkiye’ye getirilmesiyle ilgili 6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden
Yapılandırılması Kanunu çıktı. Ancak getirilen para herhangi bir vergi
düzenlemesine tabi olmadığı için bu kanun ‘varlık barışı’ olarak
geçmiyor. Bu kanunda getirilen varlıklar için Maliye’ye kayıt bildirim
zorunluluğu yoktu. Varlıklarını getiren kaynak göstermeden direkt olarak
bankalara yatırabildi.
Yorumlar
Yorum Gönder