Ana içeriğe atla

Türkiye borca doymadı

AKP, referandum öncesi tüketimi özendiren adımları hızlandırırken bu, borç yükünü daha da artıracak. Son verilere göre yurttaş ve şirketlerin ödeyemediği kredi borcu 58 milyar TL’yi buldu.


Türkiye’de bir yandan büyüme yavaşlayıp diğer yandan enflasyon yükselirken hem yurttaşın hem de şirketlerin borç yükü artıyor. Batık kredi oranları yükselmeye devam ederken hükümet referandum öncesi büyümeyi artırmak için çareyi yine tüketimi canlandıracak adımlarda buldu. Bunun üzerine gözler hanehalklarının borçluluk durumuna çevrildi. Veriler yurttaşın da şirketlerin de borç yükünün zaten ağır olduğunu gösteriyor. Hükümetin tüketimi özendiren adımlarının ise sorunlu kredileri daha da artıracağından endişe ediliyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) hafta içinde yayımladığı son verilere göre bankalardaki takipteki tüketici kredileri ve bireysel kredi kartları toplamı, Aralık 2016’da 18 milyar 855 milyon liraya ulaştı. Aralık 2015’te bu rakam 17 milyar 196 milyon liraydı. Buna göre son bir yılda bireysel krediler içindeki batık miktarı 1 milyar 659 milyon lira, diğer deyişle yüzde 9.6 arttı. 

Şirketler için de durum değişmedi. Sektörel takipteki krediler aynı dönemde 30 milyar 276 milyon liradan 39 milyar 142 milyon liraya çıktı. Öyle ki şirketlerin aldığı ve ödeyemez durumda olduğu kredi miktarında 8.9 milyar lira yani yüzde 29 artış yaşandı. Bireyseldeki 18.8 milyar liralık takipteki krediyle birlikte toplam batık kredi miktarı yüzde 22 artışla 57 milyar 997 milyon 617 bin lirayı buldu. 
  
Takipteki kredilerin en yüksek olduğu sektör ise 11 milyar 310 milyon 331 bin TL ile imalat sanayi oldu. Bu sektörü 10 milyar 580 milyon TL ile toptan ve perakende ticaret izledi. İnşaat sektöründe takipteki krediler ise 5 milyar 392 milyon 107 bin lirayı buldu. Takipteki krediler toptan ve perakende ticarette yüzde 43.3, imalatta yüzde 39.7, inşaatta yüzde 25 arttı.

Toplam borçluluk oranlarına bakıldığında ise şirketlere ve tüketiciye verilen kredi toplamı 1 trilyon 733 milyar 578 milyon TL’yi buluyor.

Batık en hızlı konutta arttı
Bankaların takibe aldığı tüketici kredileri 2016’da bir önceki yıla göre yüzde 14.6 artışla 11 milyar 705 milyon 840 bin TL’yi bulurken, tüketici kredileri içinde en fazla batık ihtiyaç kredisinde görülürken batıkta en hızlı atış konutta oldu. BDDK verilerine göre takipteki ihtiyaç kredileri 2015 yılına kıyasla yüzde 13.6 artışla 10 milyar 602 milyon 390 bin TL’ye çıktı. Takipteki konut kredileri da 2015’e göre yüzde 32 artışla 877 milyon lirayı geçti. Hükümet en son iki aylığına 20 yıl vadeyle konut kredisi imkanı getirmişti.

Takipteki bireysel kredi kartları ise 2015’teki 6 milyar 9 milyon liradan 7 milyar 149 milyon 420 bin liraya çıktı.


BÜYÜMEYE ÜÇ KOLDAN DOPİNG
Ekonomi geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 1.8 küçüldü, büyümenin 2016’da yüzde 2.5’in bu yıl yüzde 3’ün altında olması bekleniyor. Diğer yandan enflasyon ocak ayında yüzde 9.22’ye çıkarken ilk çeyrekte çift hane sürpriz olmayacak. 

Son dönemde artan fiyatlar nedeniyle tüketim yavaşlarken, şirketler ellerindeki stoklardan dolayı zarar ediyordu. Bunun üzerine hükümet hem en büyük oy kaynağı olan küçük işletmelerin zararını azaltmak hem de büyümeyi artırmak için üç koldan adımlarını hızlandırdı. Bu adımlar kredi olanaklarının kolaylaştırılması, teşvikler ve vergi indirimleri oldu.

27 Eylül 2016'da kredi kartı ve kredi borçlarına 72 ay yapılandırma imkanı geldi. Şubat başında ise konut alımında 31 Mart’a kadar 240 aya varan vade imkanı getirildi.Önceki gün Bakanlar Kurulu kararıyla 30 Nisan’a kadar beyaz eşya, mobilya ve elektrikli ürünlerde ÖTV oranı kalkarken bazı mobilyalarda KDV yüzde 18'den 8'e indi. Vergi borçları için yapılandırma süresi ise mayıs ayı sonuna kadar uzatıldı.


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle...

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirt...

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre...

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu. ...