Ana içeriğe atla

Eylem planı doları uçurdu

AKP’nin harcama odaklı Eylem Planı’nın başkanlık referandumunu hedeflediğine dair soru işaretlerine Fed endişeleri de eklenince yurtiçi piyasalar sarsıldı.



ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artışına yaklaşması, gelişen piyasalarda satış dalgasına yol açarken, Türkiye’de buna AKP’nin reform planı ile ilgili endişeler de eklenince yurtiçi piyasalar derinden sarsıldı. Dolar/ TL iki ayın en yüksek seviyesi olan 2.9720’ye kadar çıkarken, borsada kayıplan yüzde 2.85’i buldu.

Dolar/TL’nin 2.9640 kritik seviyesini geçtiğine dikkat çeken analistlere göre, doların kısa süre içinde yeniden 3-3.15 seviyesine çıkması mümkün. Dolar 1 Kasım seçimleri öncesinde bu seviyeyi geçtikten sonra 3.0750’yi görerek tarihi rekor kırmıştı. Societe Generale, doların iki hafta içinde 3.15 TL’ye çıkacağı tahmininde bulundu. Fed ile ilgili endişeler tüm gelişen piyasalarda satışa yol açsa TL, dolar karşısında gün içinde en fazla değer yitiren ikinci para birimi oldu.

Belirsizlik kaynağı
Piyasalardaki sarsıntının esas nedeni ise reform paketinin kalkınma ve büyümeyi artırıcı politikalar yerine tüketime odaklanması. Bu nokta, AKP’nin başkanlık refarandumu için yatırım yaptığına ilişkin endişeleri beraberinde getirdi. Söz konusu reformların hangi kaynaklardan ne şekilde gerçekleştireceği, bütçeye ne kadar yük getireceği de belirsizlik kaynağı oldu.

Düşüşte 3. sırada
Diğer yandan iç siyaset ve Rusya ile ilgili gerginlikler de Türkiye ile ilgili olumsuz algıyı güçlendiriyor. Tüm bu nedenlerden dolayı Türkiye, Fed’in faiz artışı öncesi en fazla fon çıkışı yaşanan ülkelerin başında geliyor. Dün dolar karşısında en fazla değer yitiren para birimi yüzde 3 ile Güney Afrika randı olurken, ikinci sırada yüzde 1.81 ile Brezilya reali, üçüncü sırada yüzde 1.74 düşüşle Türk lirası yer aldı. TL’yi yüzde 1.05 ile Meksika pezosu ve yüzde 0.65 ile Rus rublesi izledi.

TL’nin Avro karşısındaki değer kaybı da yüzde 2’yi buldu. Serbest piyasada dolar 2.9640, Avro 3.0520 TL’den kapanırken, Borsa İstanbul günü 70 bin 280 puanda tamamladı. Banka hisseleri yüzde 4.42 eridi. İki yıllık gösterge faiz yüzde 10.99’a çıktı.



Para dökmek çözüm değil
Analytics Ekonomisti Atilla Yeşilada “Bu boyutta bir teşvik paketinin ekonominin verimlilik sorununu çözeceğine dair fazla bir ümidimiz yok. Ekonominin ana damarları tıkalı kalmaya devam ediyor. Problemlere para dökülerek çözüm aranıyor ki Türkiye gibi fakir bir ülke için taşınamaz bir lükstür. Rusya’nın yaptırımları dış talebi frenlerken Davutoğlu vaatleri ile iç talep patlama yapabilir. 2016’ya çok tehlikeli bir makro karışımla giriyoruz” diye konuştu. Anadolu Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Kamelya İşler de bu süreçte doların 3 liraya çıkabileceğini belirterek piyasaların seyrini Fed toplantısının belirleyeceğini, bununla birlikte anayasa değişikliğinden de tedirginlik duyulduğunu söyledi.
[Haber görseli]
Selin Sayek Böke


‘Kaynağı açıklanmalı’
CHP Genel Başkan Yardımcısı Selin Sayek Böke, hükümetin reform paketinin kaynağını derhal açıklaması gerektiğine vurgu yaptı. Böke, gazetemize şu değerlendirmeyi yaptı: “Hükümetin görevi esasında bunu bütçelendirmesi. Kaynağını açıklaması. Seçim öncesi net bir program uygulayan CHP’ye ‘kaynağı nereden buldun’ diyenler, yükümlülük altında olmalarına rağmen bunu açıklamaya gerek duymadılar. Oysa bizim vergilerimizin kontrolünü ellerinde tutanlar onlar. Borçlanma ihtiyacı olacak mı, vergilendirme ne kadar bir bilgi yok. Geçici bütçeyle ilgili de belirsizlik var. İkisi arasında bağ kurmaya tenezzül bile etmeyen bir hükümet var. Aynı gün geçici bütçe tartışılırken reformlar açıklanıyor. CHP bu yüzden Kesin Hesap Komisyonu kurulmasını istiyor. Ayrıca AKP’nin planı herhangi bir kalkınma ve büyüme perspektifi olmayan salt harcama odaklı. Bir reform paketi demek hatalı olur. Popülist bir politika olup olmadığını mutlaka zaman gösterecektir. Ancak geçmiş deneyimlerimiz bunda şüphe duymak gerektiğini gösteriyor.”




 
Etiketler:

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle
Yorum Gönder
Devamı

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy
Yorum Gönder
Devamı

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre
Yorum Gönder
Devamı

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.
Yorum Gönder
Devamı