Merkez Taviz Verdi

TCMB, hükümetin büyümeyi canlandırmak için yaptığı “faizi indir” baskısına kayıtsız kalmadı

Merkez taviz verdi

Politika faizini değiştirmeyerek uluslararası çevrelere bağımsızlık mesajı veren Merkez, diğer yandan, ‘can simidi’ olarak gördüğü ve kredi faaliyetlerinde etkili olan koridorun üst bandını 75 baz puan düşürerek reel sektörünün elini rahatlattı.

Merkez Bankası (TCMB) politika faizini yüzde 8.25’te sabit tutarken, faiz koridorunun üst bandını oluşturan marjinal fonlama oranını sürpriz şekilde 75 baz puan düşürerek yüzde 12’den 11.25’e çekti. Merkez Bankası piyasa yapıcı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranını da yüzde 11.5’ten yüzde 10.75’e indirdi. Borçlanma faiz oranını yüzde 7.5 düzeyinde sabit tuttu.

Siyasilerden gelen faiz indirimi talepleri sonrası TCMB; mayıstan temmuza kadar üst üste üç ay faiz indirimine gitmiş, politika faizini toplamda 175 baz puan indirmişti. Bu da Merkez Bankası’nın bağımsızlığı tartışmalarını daha da alevlendirmişti. Ekonomi uzmanları, Merkez’in bu ay da politika faizinde indirime gitmesi halinde enflasyon, kur ve cari dengenin olumsuz etkileneceğini söylüyordu.

Merkez Bankası’nın faiz kararıyla ilgili sorularımızı yanıtlayan Nişantaşı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kerem Alkin “Merkez Bankası temel para politikası faiz oranına dokunmayarak enflasyon ve cari denge konusunda süreci bir süre daha takip edeceğini gösterdi. Aynı anda bankacılık sektörüne uygun koşullarda reel sektöre kredi kullandırma imkanı verdi. Dolaylı olarak büyümeye katkı sağlayacak bir adım attı. Ekonomik büyümenin belli bir düzeyde tutulması gerektiğini söyledi” dedi.

Öte yandan politika faizinin düşürülmemesinin psikolojik mesaj etkisi olduğnu söyleyen Alkin, “Merkez, araç ve kurgu bağımsızlığı konusunda kredi derecelendirme kuruluşları ve uluslararası ekonomi çevrelerine ‘Benim bağımsız duruşum devam ediyor. Siyasi baskıya boyun eğmiyorum’ mesajı verdi. Banka, ABD Merkez Bankası Fed’den gelen açıklamalara göre faiz koridorunu istediği gibi kurgulayabilecek. Ağustos enflasyonu çok kötü gelmezse, Fed çok sert açıklamalar yapmazsa faizde bir sonraki ay indirim olabilir” değerlendirmesini yaptı.

TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) metninde, kuraklığa ve jeopolitik risklere vurgu yapılarak gıda fiyatlarındaki yüksek seyrin enflasyon görünümündeki iyileşmeyi geciktirdiğine dikkat çekildi. Ancak metinde temmuzdan farklı olarak dış talebin büyümeye katkısından ve cari dengedeki iyileşmeden bahsedilmedi. Bu da iyileşmenin sonuna gelindiğini yorumlarına neden oldu. İhracat temmuz ve ağustosta düşmüş görünüyor, cari açıkta bozulma beklentileri arttı.

İndirim bankalara destek

Burgan Yatırım Başekonomisti Haluk Bürümcekçi, Merkez’in politika faizini değiştirmemesini ‘olumlu’ bir karar olarak değerlendirdi. Enflasyonun şu anki şartlarda bir indirime izin vermediğini vurgulayan Bürümcekçi,“Şartlar değişebilir ama Merkez Bankası indirim dahilinde bir sinyal vermedi” dedi. Bürümcekçi şunları söyledi:

Burada getiri eğrisinin yatay tutulması önemli. Bu, haftalık fonlama faizi ile beş yıllık tahvil faizinin birbirine yakın olması anlamına geliyor. Şu an haftalık fonlama faizi yüzde 8.25, 5 yıllık tahvil faizi de yüzde 9 civarında. Eğer fonlama faizi düşük, beş yıllık faiz yüksekse gevşek bir duruş söz konusu olur. Bu da enflasyon maliyeti açısından olumsuz. Merkez Bankası tahvil faizini 8.25 ve daha altına getirirse indirime devam edebilir, onun dışında mümkün değil.

TL’nin risk iştahı şu an çok güçlü. Dış piyasalarda yükseliş eğilimi hakim. Merkez Bankaları hala para piyasalarını destekleyici konumda. Bu nedenle şu an için üst koridorun indirilmasi sorun yaratmaz. Ancak emniyet mekanizmasından taviz verildi. Genelde faiz koridorunun üst sınırı kredi faizleri için tavan oluşturuyor. Burada bankalara destek verdi. Kredi faizlerinde rahatlama yarattı. Ancak bankalar kâr marjını artırma yöntemine giderse kredi faizlerini düşürmeyebilir. Bundan sonra ne şekilde devam edeceği koşullara bağlı olacak. Getiri eğrisi yatay olursa TL’nin üzerinde baskı azalırsa indirimler devam edebilir. TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) metninde, kuraklığa ve jeopolitik risklere vurgu yapılarak gıda fiyatlarındaki yüksek seyrin enflasyon görünümündeki iyileşmeyi geciktirdiğine dikkat çekildi. Ancak metinde temmuzdan farklı olarak dış talebin büyümeye katkısından ve cari dengedeki iyileşmeden bahsedilmedi. Bu da iyileşmenin sonuna gelindiği yorumlarına neden olurken, faiz indirimlerinin sürüp sürmeyeceği konusunda belirsizlik yarattı.