Ana içeriğe atla

Piyasa Notları: Evet/Hayır çalkantısı

Yunan halkı kendilerine dayatılmak istenen tasarruf önlemleri için bugün sandığa giderken, referandumun sonucu piyasalara da yön verecek. Ancak sonuç evet de hayır da olsa sular durulmayacak.



Referandumdan evet oyu çıkarsa önerilen tasarruflar yürürlüğe konulacak. Bu da “kemer sıkma politikalarına karşıyız” vaatleriyle gelen ve son ana kadar bu duruşunu korumaya çalışan Syriza hükümetinin geleceğinin sorgulanmasına neden olacak. Zaten Yunan Maliye Bakanı Varoufakis bu durumda istifa edeceğini söyledi. Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın istifası da gündeme gelebilir. Bu da yeni hükümetin kurulması için erken seçim sürecini başlatır. Bu nedenle piyasalardaki bahar havası kısa vadeli olur. Sonrasında ortaya çıkabilecek siyasi belirsizlikte seslerin yükselmesi piyasaları rahatsız edecektir.

Referandumdan hayır oyunun çıkması da piyasalar açısından olumsuz bir sonuç olacak. Yunanistan iflasa ve Avro bölgesinden çıkışa bir adım daha yaklaşacak. Bu da Avro bölgesinin geleceğiyle ilgili endişeleri gündeme getirecek. Krizin Portekiz, İspanya ve İrlanda gibi borçlu ülkelere bulaşma riski artacak. Artan belirsizlik Avrupa borsaları ile birlikte Türkiye gibi gelişen ülke piyasalarını da olumsuz etkileyecek.

Neden hayır çıkar?
* Kemer sıkma politikaları ve tek para sistemi Avrupa’nın yoksul ülkelerine borç, yoksulluk ve yüksek işsizlik olarak geri döndü.

* Yunanistan’ın 2008 yılında yüzde 110’luk bir GYSH/borç oranı vardı. Kemer sıkmayla birlikte borç da işsizlik de arttı. Ülkede kamu borçlarının gayri safi yurtiçi hasılaya oranı 2014’ün üçüncü çeyreğinde yüzde 176’ya çıktı.

* Yunanistan’da son verilere göre işsizlik yüzde 25.8 iken genç işsizlik yüzde 49.8’e kadar çıkıyor. 2010’da ülkede işsizlik yüzde 13.5, genç işsizlik 30.8 idi.

* Yunanistan’da yoksulluk oranı 2008’den 2011’e yüzde 16 arttı.

* Ülkede gelir eşitsizliği 2008’den sonra yüzde 2.1 arttı.

Neden evet çıkar?
* Avro’dan çıkabilir, AB’den çıkış süreci başlayabilir.

* Bankalardaki Avro’nun bir anda Drahmi’ye dönmesi paranın değersizleşmesine yol açar.

* Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) acil likidite desteğini artırıp artırmama kararına göre bankalar batabilir. Maaşlar ödenemeyebilir. ECB konuyla ilgili pazartesi toplanacak.

* Ülke temerrüte düştüğü için not indirimleri gelebilir ve dolayısıyla dış kaynak azalır.

Avrupa çakıldı
Yunanistan’da referandum kararının ardından geçen hafta Avrupa hisse senetleri son iki ayın en kötü haftalık düşüşünü yaşadı. Avrupa’nın en büyük 300 şirketini kapsayan FTSE Eurofirst 300 endeksi haftalık bazda yüzde 3.5 geriledi. Haftanın ilk iki günü kayıplar yüzde 4’ü geçti.

Yunanistan tedirginliği Türkiye’de de kendisini gösterdi. Borsa İstanbul haftalık bazda yüzde 2.79 geriledi. Avro/TL yüzde 0.17 düşerken, dolar/TL yüzde 0.64 yükseldi. Referandum sonucu ‘evet’ olursa hafta başında dolar/TL’nin 2.70 eşiğini aşması mümkün bir olasılık.



Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.