Ana içeriğe atla

Bu kadar paranın kaynağı ne?




Babacan'ın bahsettiği 3.9 milyar dolarlık yabancı girişi TCMB verilerinde gözükmüyor. Veriler aksine çıkış olduğunu gösteriyor. Ekonomistlere göre yabancı yatırımcı Türkiye'ye hala güven duymazken hükümet, devlet garantili borçları özel sermaye girişi gibi göstererek verileri şişirdi.


Merkez Bankası verilerine göre 7-14 şubat arasında piyasaya 73 milyon dolarlık giriş var. 31 Ocak – 7 Şubat döneminde ise 1 milyar 922 milyon dolarlık çıkış söz konusu. 24-27 Ocak haftasında ise toplam 1 milyar 731 milyon dolar çıkış vardı.


Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın bahsettiği 3.9 milyar dolarlık yabancı girişi, hisse senedi, REPO ve DİBS piyasasına yansımadı. Ali Babacan geçen hafta başında yatırımcıların Türkiye’ye duyduğu güvenin sürdüğünü belirterek “27 Ocak-13 Şubat arasında Türkiye’ye 3.9 milyar dolar giriş oldu. Kurdaki sakinlik bu girişe bağlı” demişti. Ancak verilere bakıldığında böyle bir giriş söz konusu değil. 
Merkez Bankası verilerine göre yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki devlet iç borçlanma senedi (DİBS) portföyü, 14 Şubat haftasında bir önceki haftaya göre piyasa fiyatı değişimi ve kur farkından arındırılmış olarak 230 milyon dolar, hisse senedi değeri 151 milyon dolar artarken; repo değeri 308 milyon dolar azaldı. Toplamda 73 milyon dolarlık bir giriş yaşandı. 31 Ocak - 7 Şubat haftasında ise DİBS portföyünde 1 milyar 183 milyon dolar, hisse senedi portföyünde 57 milyon dolar, repo değerinde ise 682 milyon dolarlık çıkış yaşandı. Yani toplamda 1 milyar 922 milyon dolarlık çıkış yaşandı. 

Babacan’ın açıklamaları ekonomistler arasında da tartışma konusu oldu:
Ekonomist Mahfi Eğilmez: Verilerde bu girişi göremedim. Bu kadar net bir etki de piyasalarda görülmüyor açıkçası. Bu çapta bir giriş olsaydı dolarda daha fazla düşüş olması gerekirdi.  3 haftada 3.9 milyar dolarlık bir giriş çok büyük bir meblağ. 
Borsa Yatırımcıları Derneği (BORYAD) Başkanı Ali Bahçuvan: Nasıl hesapladılar bilmiyoruz. Dövizdeki bir hareketten para girişi var deniyor. Kendilerinin nasıl nereye geldiği konusunda bir bildiği vardır. Merkez Bankası verilerinde kayıtlı olarak görünen bir para değil 3.9 milyar dolar. 


Kamu borçlanmasıyla hesabı şişirdiler


Ekonomist Uğur Gürses Hazine’nin 29 Ocak’ta gerçekleştirdiği 2.5 milyar dolarlık Eurobond ihracına dikkat çekti. Gürses “29 Ocakta 2.5 milyar dolarlık bir Eurobond ihracı var. Ülkeye şu kadar para girişi derken Babacan bunu kastediyor olabilir. Özel giriş yok aslında. Devlet kamunun sattığını da hesaba katmış ama yinede bu 3.9 milyar dolar etmiyor” dedi. 
Hazine’nin 13 Şubat’ta da Bank of America Merrill Lynch, BNP Paribas ve Goldman Sachs’a verdiği yetki çerçevesinde 1.5 milyar dolarlık tahvil ihracı gerçekleştirdiğine dikkat çeken Gürses şunları söyledi: “Buna göre 19 Şubat’ta kayıtlara 1.5 milyar dolar girecek. Bunu da önceden hesaplara dahil etmiş olabilirler. Özel sermaye hareketlerine baktığımızda çıkış olduğunu görüyoruz. Bu üç veriyi topladığımızda yaklaşık 3.9 milyar dolar ediyor. Özel sermaye girişi yok aslında. Özel kesimin borçlanması yok. Hazine satışlarından gelecek para da ülkeye gelmiş gibi gösteriliyor. Devletin garantili borçlanması bu. Biz zaten piyasalardaki endişelerden bahsederken özel sermaye girişi azalıyor diyoruz. Bu da bir anlamda sıcak para ve yüksek faize giriyor. Faiz Lobisi diye bir yandan yabancı sermaye eleştirilirken diğer yandan sıcak para girişini fazla göstermek için kamu borçlanmalarının da sıcak paraymış gibi gösterilmesi ayrı bir konu.” 
















Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.