Ana içeriğe atla

Gazetecileri öldürebilirsiniz ama haberi engelleyemezsiniz

CARUANA GALIZIA’NIN SESİ 45 GAZETECİDE YANKILANIYOR

Dünyanın dört bir yanından gazeteciler, birbirlerini ve hakikati korumak için birlikte duruyor. Geçen yıl suikasta kurban giden Maltalı araştırmacı gazeteci Daphne Caruana Galizia’nın yarım kalan araştırmasını 15 ülkeden 45 gazeteci devraldı.



Uğur Mumcu, Hrant Dink, Ahmet Taner Kışlalı, Daphne Caruana Galizia… İsimler değişse de senaryo değişmedi, pek çok değerli gazeteci, gazetecilik faaliyetlerinden dolayı faili meçhul suikasta kurban gitti. Ancak karanlık odakların gücü gerçeklerin üzerini örtmeye yetmedi.

Yolsuzlukla mücadele eden gazeteci Daphne Caruana Galizia’nın, geçen yıl Malta’da düzenlenen bombalı saldırıda hayatını kaybetmesinin ardından, üzerinde çalıştığı soruşturmalar durma noktasına gelmişti. Geçen hafta 15 ülkeden 45 gazeteci, ‘Daphne’nin sesini kısamazsınız’ vurgusuyla başlattıkları “Daphne Projesi”ni duyurdu. ( ) ()

Caruana Galizia’nın mirasını inşa etme projesi, tutuklanan ve katledilen gazetecilerin çalışmalarını tamamlayan bir kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Forbidden Stories (Yasak Haberler) tarafından koordine edildi.

Aralarında The Guardian, Le Monde, Süddeutsche Zeitung, New York Times, OCCRP, IRPI, The Times of Malta’nın da olduğu Avrupa ve ABD’den 18 medya kuruluşunun ortaklaşa hazırladığı proje için gazeteciler, beş ay boyunca, Caruana Galizia’nın yolsuzluk ve kara para aklama konusunda derinleştirdiği soruşturmayla ilgili belgeleri incelediler.

Malta'nın en tanınmış araştırmacı gazetecisi olan Caruana Galizia, 16 Ekim 2017’de otomobiline yerleştirilen bomba sonucu öldürülmüştü.

‘Mafya devleti’
Maltalı yetkililer, cinayet şüphesiyle üç kişiyi tutuklarken, söz konusu suikast ile ilgili pek çok soru işareti varlığını koruyor. Malta Başbakanı Joseph Muscat ve partisi, yolsuzluğun gelişmesine izin vermek ve yargıyı zayıflatmakla suçlanmaya devam ediyor.


Ünlü gazetecinin oğlu Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) veri geliştiricisi, gazeteci Matthew Caruana Galizia, Malta’daki ‘cezasızlığa’ dikkat çekerek, suikasttan devleti sorumlu tutuyor. Malta'yı "mafya devleti" olarak nitelendiren Matthew Caruana Galizia, "Annem suikasta uğradı çünkü hukukun üstünlüğünü savunuyor, bunu ihlâl etmeye çalışanları deşifre ediyordu. Devlet kurumları iş yapamaz duruma getirildiğinde, ayakta kalan son insan genelde bir gazeteci oluyor" diyor.

Daphne Projesi’nin ana amaçlarından biri de cinayetle ilgili soru işaretlerinin ortadan kalkması için Avrupa Birliği kurumlarının hareket geçmesini sağlamak.

Daphne Caruana Galizia, 2016’da Panama Papers araştırma haberlerini yapmış ve sızıntıya karışan Maltalı politikacıların kirli çamaşırlarını ortaya dökmüştü. Siyaset, iş dünyası ve mafyayı rahatsız eden haberlere imza atan gazetecinin çok sayıda düşmanı olduğu söyleniyordu.

Medya ortakları suikastı araştırıyor
Caruana Galizia’nın çalışmalarını, ölümünden altı ay sonra devralan gazeteciler, Daphne’nin araştırmalarının bitmeyeceğini, önemli haberlerinin devam edeceğini söylüyor. Proje kapsamında yayımlanan haberlerin ilki, Maltalı gazetecinin ölümüne dair şüphelere odaklandı. Medya ortakları suikastla ilgili ayrıntılara dikkat çeken haberlerinde cinayet soruşturmasının detaylarını, Caruana Galizia’ya açılan davaları, gazetecinin banka hesaplarının dondurulması ve evine yapılan kundaklamalarının ardından cinayete giden süreci yazdı.

Altın Vize’de rüşvet
Gazeteciler ikinci olarak ise Caruana Galizia’nın ‘Malta’nın satılık pasaport programı’ araştırmasını haberleştirdiler. Habere göre Ada’nın inanılmaz derecede kârlı pasaport satışı, Malta ekonomisine Ocak 2014’ten beri 850 milyon Avro kazandırdı. Ancak Caruana Galizia ‘Altın Vize’ olarak da bilinen Bireysel Yatırım Programı’nın (Individual Investment Program-IIP) rüşvet skandallarıyla dolu olduğuna inanıyordu. Zenginlerin yatırım yaparak sadece Malta’ya ya da Avrupa’ya değil 157 ülkeye vizesiz girişine imkan sağlayan programı tasarlayan Henley & Partners, Caruana Galizia’nın haberlerini yalanlamıştı. Devam eden araştırmalarla gazeteciler Malta'nın Finansal İstihbarat Analiz Birimi’nin (FIAU) rüşvetle ilgili gizli bir raporunu ele aldı. Bu, 45 gazetecinin son beş aydır üzerinde çalıştığı raporlardan sadece biri. Raporun odak noktası olan bir isim, rüşvet skandalını Başbakan Muskat’a rahatsız edici bir biçimde yaklaştırdı. Bu isimlerden biri Genel Kurmay Başkanı Keith Schembri; diğeri ise Muskat’ın ortağı, işadamı Brian Tona oldu.

FIAU raporu, 2016 yılında Malta vatandaşlığı elde eden üç Rus zenginin adının geçtiği bir dizi işlemden bahsediyor. Bu isimler Irina Orlova, Evgeny Filobokov ve Viktor Vashkevich.

Müfettişler, bu üç ismin Muscat’ın iş ortağı Brian Tonna tarafından yönetilen bir off-shore şirket olan Willerby Trade’ye toplam 166 bin 832 Avro rüşvet ödediğine inanıyor. Konuyla ilgili soruşturma devam ediyor.

Bir yılda 46 gazeteci öldürüldü
Gazetecilere yapılan saldırılar Avrupa’da korkutucu şekilde ‘yeni normal’ haline geldi. Slovakya'da geçen şubat ayında da araştırmacı gazeteci Jan Kuciak, nişanlısı ile birlikte evinde öldürülmüştü. Kuciak'ın çalıştığı haber portalı gazetecinin cinayetten önce İtalyan mafyası ile bağlantılı üst düzey bir siyasi yolsuzluk olayını araştırdığını duyurmuştu. Bulgaristan'da mafya ve örgütlü suçlara ilişkin araştırmalarıyla bilinen gazeteci Boris Nikolov Tsankov 2010 yılında cinayete kurban gitmişti. 2008’de Hırvatistan’da Ivo Pukanic bombalı saldırı sunucunda, 2010’da Yunanistan’da Radyo Gazetecisi Socratis Guiolias açılan ateş sonucu öldürülmüştü.

Gazetecileri Koruma Komitesi'ne göre, geçen yıl görevdeyken Afganistan'dan Somali'ye ve Filipinler'e kadar en az 46 gazeteci öldürüldü.


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

IMF Karşıtı Annenin IMF Uzmanı Kızı

Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi üyeliğine seçilen Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı ve IMF eski ekonomisti Doç. Dr. Selin Sayek Böke , üniversitede iktisat eğitimi alma kararının hayatının en güzel hatası olduğunu söylüyor. Anne Selin Sayek Böke ile ekonomist Selin Sayek Böke arasındaki dengeyi annesinden ilham alarak koruduğunu vurgulayan Böke, "CHP'de herkesin daha mutlu, refah içinde yaşayabileceği ekonomik ortamı sağlayacak politikalar üretilmesine katkıda bulunarak bunları somutlaştırmaya katkıda bulunacağım" diyor. Dünya Bankası ve IMF kariyerine sahip, güleryüzlü ve sıkı bir makro iktisatçı olarak bilinen Selin Sayek Böke ile CHP Parti Meclisi üyeliğinden annesi Türk Tabipler Birliği eski Başkanı Füsun Sayek ile olan ilişkisine kadar birçok konuyu masaya yatırdık. Böke, 11 yaşındayken kardeşi ile 'gazetecilik oyunu' oynadıklarını, hazırladıkları gazeteye ekonomi yazılarını yazdığını paylaşıyor. Kendisini ekonomi alanına yönle

İran, Sıtkı Ayan’dan sorulur

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen ikinci telefon görüşmesinde adı geçen işadamı Sıtkı Ayan, özellikle AKP döneminde parlayan isimlerin başında geliyor. WikiLeaks belgelerinde de adı geçen Sıtkı Ayan’ın ismi İran ile yapılan ticari anlaşmalar ve yüksek devlet teşvikleriyle anılıyor.   Sivas’ın Gölova beldesinde doğup büyüyen Sıtkı Ayan, İstanbul İmam Hatip Lisesi ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Mesleğini icra yerine petrol işine girdi. Ayan’ın, İran ve Sudan’da petrol ve doğalgaz sahalarıyla ilgili yatırımları bulunuyor. WikiLeaks belgelerine göre ABD Ankara Büyükelçiliği’nden gönderilen kripto, Başbakan Erdoğan’ın İran’daki etkinliğini ve ilişkisini ortaya koyuyordu. ABD elçiliğinin belgesinde, 22 Şubat’ta Türk gazetelerinde İran ile Türkiye arasında müşterek bir yatırım projesi imzalandığı ve buna göre kurulacak olan yeni bir doğalgaz boru hattının, İran gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacağı belirtiliy

Panama Belgeleri: Hayyam Bey'in cenneti

Panama belgelerine göre Hayyam Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan önce Niue’de bir şirket kurdu. Yaptığı açıklamada “Niue’nun adını bile duymadım” dedi. Panama belgelerinde, Türkiye tarihinin en büyük banka batırma olayına imzasını atan Hayyam Garipoğlu’nun da dört off-shore şirketi ile yer aldığı ortaya çıktı. Belgelere göre Garipoğlu’nun, Sümerbank davasında adı geçen Olsten Marketing Co Ltd’nin yanı sıra üç ayrı off-shore şirketi daha var. Bu şirketlerden biri Olsten Marketing’in kapatılmasından hemen sonra kurulan Niue merkezli Unitrade International Ltd olsa da Garipoğlu, Niue’nun neresi olduğunu dahi bilmediğini ifade ederek bu şirketin kendisine ait olduğunu yalanladı. Olsten, Mossfon müşterisi Sümerbank ile ilgili dava dosyasına göre Garipoğlu, Sümerbank’a el konulmadan bir gün önce, kendisine ait olan Romania International Bank’a 8 milyon dolar transfer etti, buradan da yine kendi paravan şirketi Olsten Marketing’in hesabına aktardı. Panama belgelerine göre

#ParadisePapers: Off-shore biraderler

Berat ve Serhat Albayrak’ın Çalık Holding’de yönetici olduğu dönemde holdinge bağlı çok sayıda off-shore şirketi kurulmuş. Serhat Albayrak bu şirketlerden birinin bizzat direktörü. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda politikacı ve iş insanının off-shore bağlantılarını ortaya çıkaran Paradise Papers’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın da ismi geçiyor. Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.